KAN GAZI ANALİZİ
- Vücutta bütün metabolik olaylar dar pH sınırları içinde gerçekleşir.
- Bu sınırlardan sapmalar olduğunda,
- Enzim aktivitelerinde,
- Elektrolit dengesinde,
- Başta solunum, kardiyak ve santral sinir sistemi olmak üzere organ sistemlerinde ( kardiyodepresyon, vazodilatasayon)
- İlaçların farmakolojisinde (kc detoksifikasyonu bozulur)
önemli değişiklikler oluşur.
- Normal arter kanında pH 7.35 – 7.45 arasında değişir.
- Venöz kanda ise pH 0.03 – 0.05 daha düşüktür.
- Asidoz ve alkaloz asit-baz dengesinde doku düzeyindeki bozuklukları ifade eder.
- Yaşam sınırları ise = 6.8 – 7.8 değerleri arasında
NEDEN KAN GAZI ANALİZİ ?
- Oksijenizasyon ve ventilasyonu değerlendirilmesi
- Asit – baz dengesinin değerlendirilmesi
- En hızlı sonuç veren laboratuvar tahlili
- Hastanın takip ve tedavisini yönlendirir
KİMDEN KAN GAZI ALALIM?
- Öykü : Renal, endokrin, psikiyatrik bozukluk (ilaç alımı)
- Takipne, siyanozla başvuran hasta
- Kussmaul solunum
- Solunum yetmezliği
- Şok
- Mental durum değişikliği
- Kusma, diyare, diğer akut sıvı kayıpları
İle seyreden hastalarda kan gazı istenir.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ ?
- Alınan örnek 5 dakika içinde incelenmeli
- Uzun süre oda ısısında kalırsa lökosit metabolizması nedeniyle
- PaO2 azalır ve PaCo2 artar
- Alındığı yerde bakılmayacaksa soğuk kalıpla nakledilmeli
- Alınan kanın arteriyel olması
- Şırınga içinde hava kalmaması
- Enjektörün O2’ye permeabl olmaması
2. BASAMAK – PaCO2
3. BASAMAK – HCO3
PaCO2’ de- pH ile aynı yönde değişiklik varsa asit – baz bozukluğu metaboliktir. (pH artmış, PaCO2 artmış)
- pH ile zıt yönde değişiklik varsa asit – baz bozukluğu solunumsaldır. (pH azalmış, PaCO2 artmış)
- BASAMAK – KOMPANSASYON
5. BASAMAK – PaO2
OLGU 1- Nefes darlığı ile acil
servise başvuran 35 yaş
kadın hasta.
-
- Kan gazı analizi
pH= 7,47
PaCO2 = 31 mmHg
HCO3 = 25 mEq/L
PaO2 = 72 mmHg
SaO2 = %91
- OLGU 2
- Sık ve zorlu nefes alma
şikayeti ile acil servise
başvuran 65 yaşında
erkek hasta.
- Kan gazı analizi
pH= 7,26
PaCO2 = 36 mmHg
HCO3 = 12 mEq/L
PaO2 = 95 mmHg
SaO 2 = %97
KAYNAKÇA
- Bedük T (2016). İç Hastalıkları Hemşireliği Akıl Notları. Ankara: Ayrıntı Basım
Yayıncılık ve Matbaacılık.
- Özer S. (2019) “Olgu Senaryolarıyla” İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Tıp
Kitabevleri.
- Ovayolu N, Ovayolu Ö. (2017). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği ve Farklı Boyutlarıyla
Kronik Hastalıklar. Çukurova Nobel Tıp Kitabevi.
- Karadakovan A, Eti Aslan F. (2019). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım 4. Baskı,
Akademisyen Kitabevi.
- Lewis SM, Dirksen SR, Heitkemper MM, &Bucher L. (2014). Medical-Surgical Nursing:
Assessment and Management of Clinical Problems (9th ed.). St. Louis: Mosby.
- Ovayolu N, Ovayolu Ö. (2016). Patofizyoloji: Pratik Bir Yaklaşım (2. Baskı)
- (Çeviri)Adana: Çukurova Nobel Tıp Kitabevi
İLAYDA ERTUĞRUL
Yüksek İhtisas Üniversitesi Hemşirelik 2. Sınıf
Instagram: @ilaydaertgrl_
Bu Yazıyı Paylaş