Diş hekimliği ana bilim dallarından bir tanesi olan restoratif diş tedavisi ana bilim dalı ; temel olarak çürük önleme uygulamaları, mevcut çürüklerin tedavileri, çeşitli nedenlerle ihtiyaç duyulan estetik diş tedavileri ve restorasyonlar, vital ve devital diş beyazlatma uygulamalarının yapıldığı bir bölümdür. Ayrıca diş çürüğüne eğilimi bulunan kişilerin, dişlerinde çürük oluşmadan, koruyucu önlemlerin alınması veya çürükler başlangıç halindeyken (erken dönemde) tespit edilerek, kişilerin bu konuda eğitilmesi, motive edilmesi ve gereken tedavilerin yapılması sağlanmaktadır. Dişlerde çürük dışında, kalıtımsal veya sonradan oluşabilen renk bozuklukları, aşınmalar, kırık ve çatlaklar gibi fonksiyonel ve estetik yetersizlikler de yapılan tedavilerle giderilebilmektedir.
Restoratif Diş Tedavisinde Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
Restorasyonda kullanılan ürünler estetik görünüm sağlayan ve dişe zarar vermeyen biyo uyumlu malzemelerdir. Kullanılan malzemelerin biyo uyumlu olması ileri yaşlardaki veya kronik hastalığı olan hastalar için rahatlıkla restorasyonun yapılmasına olanak sağlar.
Presel
Baş kısmı muayene sondasında olduğu gibi kıvrılmış özel bir maşadır. Maşa uçlarının birbiri
üzerinden kaymaması için sap çiftinin birinde bir delik ve diğerinde bir pin bulunur.
Sond (Probe)
Ucu sivriltilmiş bir yoklama aletidir.
Kıvrım yeri “yuvarlak” olanlar azı dişlerin, Kıvrım teri “V“ şeklinde olanlar ön dişlerin muayenesinde kullanılır.
Ayna
Ekartör görevi görür. Dil, dudak ve yanak gibi yumuşak kısımları çekerek çalışılan sahadan uzaklaştırılır. Böylece çalışılan diğer aletin kayarak yumuşak dokuları zedelemesini önler. Işığın çalışma alanına yansıtılmasını sağlayarak çalışılan sahayı aydınlatır. Üzerine düşen görüntüyü daha büyük gösterir.
Ivory (Yengeç Matris)
Daha çok derin arayüz kavitelerde kullanılır . Koleyi sıkıca ve kolayca sarar .Tek taraflı aproksimal kavitelerde kullanılır . MOD tipi kavitede kullanılmaz .
Matriks Bandı
Anatomik olarak şekillendirilmiştir ve interproksimal anatominin uygun şekilde restorasyonuna imkan sağlar.
Ocean Teflon Uçlu Ağız Spatülü :Simanları veya dolgu maddelerini ağız içine götürmeye yarayan alettir.
Kron Köprü Uç Sökücü : Siman tipi ne olursa olsun,implantlar üzerindeki köprüler dahil geçici ya da daimi yapıştırılmış köprülerin sökümü için kullanılır. Köprüye hasar vermez. Tel uç bir kere yerleştirildiğinde herhangi bir kayma riski taşımaz. Bütün uçlar paslanmaz çeliktir.
Ekskavatör : Dişte çürümüş kısmı kazıyıp çıkarma ve dolgu için temiz boşluk oluşturmada kullanılan alet.
Frezler: Dişin asıl kesilmesi işlemini yaparak kavitenin açılmasını sağlayan kesici uçlardır . Mikro – motor, airator gibi araçların ucuna takılarak vazife görürler . Çok çeşitli şekilleri ve boyutları vardır. Kesme işlemindeki verim frezin biçimine, uygulama kuvvetine, dönme hızına, alet genişliğine ve frezin materyaline bağlıdır.
Siman Spatülü
Siman karıştırmaya yarayan alettir
Kron Sökücü
Son derece pratik kullanımlı kron köprü sökme aletidir. Yay sistemi ile köprü ve kronları darbeleme yolu ile söker.
Modelaj Spatülü :Diş ölçümlerinde ve aynı zamanda dişlerin şeklini belirlemede kullanılır.
Siman Fulvarı
Simanı dişe yerleştirmeye yarayan alettir
Brinisuar
Yivler, çatlaklar ya da çukurlar gibi alanların şekillendirilmesini sağlamak için son konturlama için malzemeyi harmanlamak için kullanılır.
Amalgam Fulvarı
Amalgamı dişe tepmeye yarayan alettir.
Plugger
Kanal dolgu malzemesinin dikey kondansasyonu için kullanılan ergonomik el aletidir. Kalın olan ucu paslanmaz çelikten üretilmiştir. İnce olan ucu nikel titanyum alaşımdan üretilmiştir.
Portamalgam (Amalgam Tabancası, Amalgam taşıyıcı)
Hazırlanmış amalgamı kaviteye taşımaya yarar. Yeni hazırlanmış amalgama eldiven ve başka maddelerin kontaminasyonunu engeller. Dolgu işlemi tamamlandıktan sonra portamalgam içerisinde amalgam kalmamasına dikkat edilmelidir.
Amalgam Havanı ve Eli
Porselen veya camdan yapılmış olabilirler.
Havan elinin baş kısmının eğriliği havan dibinin eğriliğine uygun olmalıdır. Tek noktadan değmemeli çünkü cıva ile tozun tam olarak öğütülmesini sağlayamaz. Nokta teması değil yüzey teması olmalıdır.
Tofflemire Matrix
Şerit (düz) matriks bandını düzenleyen ve onu kullanılmasını sağlayan diğer bir değişle tutan alettir.
Pamuk Rulo
Klinikte presel yardımı ile hazırlanan pamuk rulolar alt çenede vestibül ve lingual mukoza bölgesine, üst çenede ise vestibül mukozaya yerleştirilerek tükürüğün kaviteye girmesi engellenir . Elde presel ile hazırlanacağı gibi hazır olarak satılanları da bulunmaktadır
Suction (Tükrük emicisi)
Ünitlerin üzerinde bulunan yerlere takılırlar. Her hastadan sonra değiştirilirler.Metalden ve plastikten yapılmış tipleri vardır. Ama günümüzde enfeksiyon riskini azaltmak ve daha steril olduğundan disposable yani tek kullanımlık tipler olan plastik tipi kullanılmaktadır.
Karver
Amalgamı işlemeye, şekil vermeye yarar.
Burnishuar
Amalgam dolgu yapıldıktan sonra yüzey işlenir, yükseklik kontrolü yapılır, ağızda bulunan tüm amalgam artıkları temizlenir ve en son hasta koltuktan kalkmadan evvel burnishuar denilen el aletinin ucu ile parlatma işlemi yapılır.
Kama (Wedge)
Restoratif materyalin servikal bölgede olası bir taşkınlığını önlemek için kullanılması gereken bir malzemedir.
Proksimal yüzeyi de içine alan kavitelerde matris yerleştirildikten sonra gingival embraşürü oluşturmak amacıyla farklı çap ve büyüklükte üretilmiş tahta, plastik, şeffaf ( kompozit de kullanılır ) kamalar kullanılır.
Walser Matrisi
Özel yapılmış yaylar arasında gerili bantlar vardır . Özel bir pens çıkarılınca bant dişin etrafını sarar . İki komşu dişin aproksimal yüzeylerinde mevcut olan iki kaviteyi aynı anda doldurmak için kullanılır . Fakat bu matris ile kontak noktası sağlanamaz .
Meba (Yüzük Tip)
İki yüzlü ve üç yüzlü (MOD) tipi kavitelerde kullanılır. Dişi çember gibi sarar.
Bu yazımda restoratif diş tedavisinde kullanılan başlıca materyalleri ele aldım. Umarım faydalı olmuştur. Buraya kadar okuduğunuz için size ve sevgili etkin kampüs ailesine teşekkür ediyorum. Gelecek yazılarda görüşmek üzere.
Damla Taşkıran
Ondokuz Mayıs Üniversitesi 1.Sınıf
KAYNAKÇA
https://dis.omu.edu.tr/tr/akademik/akademik-birimler/restoratif-dis-tedavisi
https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/115505/mod_resource/content/1/Elaletleri 2.pdf
https://dis.deu.edu.tr/tr/restoratif/
http://www.basmacidis.com.tr/urunler.aspx?id=694&Page=2
Google Görseller
