Suyun Hayatımızdaki Önemi
Merhaba arkadaşlar, mevsimsel olarak etkileyen su ihtiyacı sonucu gündemimizi sürekli meşgul eden “su” ve “suyun hayatımızdaki öneminden” kısaca bahsetmek istedim. Suyun yaşamımız için ne kadar önemli olduğu konusunda herkesin bir fikri vardır peki benim bu konuda bahsedeceklerim hakkında neler düşüneceksiniz.
H2o iki elementi birleşimiyle oluşan hayatın temel taşı. İyi ki sen 💛
Keyifli okumalar…
Su, insan yaşamı için oksijenden sonra en önemli bileşiktir. Yetişkin bir insanın vücut ağırlığının yaklaşık %50-70’i sudan oluşur. İnsan besin almadan haftalarca canlılığını sürdürmesine karşın, susuz ancak birkaç gün yaşayabilir.
Su yaşam için elzemdir!!!
İnsan Vücudu ve Su
İnsan için vücudundaki karbonhidratları ve yağın tümü, proteinlerin yarısını, vücut suyunun ise %10’unu yitirdiğinde yaşamı tehlikeli hale gelir. Vücut suyunun %20 oranda eksilmesi ölümle sonuçlanır.
Günde deriden 500 mL, böbreklerden 1500 mL, bağırsaklardan 300 mL ve solunumla 300 mL olmak üzere yaklaşık 2500 mL su kaybı olur. Bu kaybın yiyecek ve içeceklerle alınan su ile karşılanması ve “hidrasyon” adı verilen su dengesinin sağlanması gerekir. Kaybedilen suyun yerine konulamaması sonucu vücut suyunun azalması dehidrasyon olarak tanımlanır. Aşırı su kaybı tehlikelidir. Bebekler dehidrasyon açısından en riskli gruptur. Vücut suyunun %5 kayıpta birey konsantre olamaz, %3 kaybında kan hacmi ve fiziksel performans azalır, , %8 kayıpta baş dönmesi, aşırı yorgunluk, soluma güçlüğü, %10 kayıpta kas spazmı, uykusuzluk ve böbrek yetmezliği görülür.
Suyun Vücuttaki Önemi ve Görevleri
- Vücut ısısının dengede kalmasını sağlar.
- Göz, ağız ve burun gibi vücut dokularını nemlendirir.
- Beyin, omurilik ve diğer organları dış etkilerden korur.
- Metabolizmayı hızlandırır.
- Akciğerlerdeki havayı nemlendirerek solunuma yardım eder.
- Kanın basıncını ve hacmini dengeleyerek akışkanlığını sağlar.
- Yiyeceklerin sindirilmesine ve enerjiye dönüştürülmesine yardımcı olur ve dışkıyı yumuşatarak kabızlığı önler.
- Atık ve toksik maddelerin vücut dışına atılmasına yardımcı olur.
- Eklemleri kayganlaştırır.
- Kasların dengesini sağlar.
- Ödemin atımında rol oynar.
Su Gereksinimi
Su ihtiyacı vücut yapısına, hava sıcaklığına, fiziksel aktivite ve tüketilen beslenmeye bağlı olarak değişir. Sıcak havada, fazla fiziksel aktivite yapıldığında ve diyette tuz ve protein miktarı fazla olduğunda terleme ve böbrekler, ateşli hastalıklarda solunum, diyareyle bağırsak yollarıyla su atımı yükselir ve sıvı gereksinimi artar. Vücut suyunun azalması kandaki iyon yoğunluğunu arttırır. Yoğunluğun %1 arttırılması hipotalamustaki susama merkezini uyararak susama hissini arttırır. Ancak suyla birlikte potasyum, sodyum gibi mineraller de kaybedildiği zaman susama merkezi uyarılmaz ve susuzluk hissi gelişemez.
Su dengesinin korunması hayati önem taşımaktadır. Günlük su ihtiyacı: 35 mL x vücut ağırlığı (kg) veya 1 mL/ kkal. İdrar renginin koyuluğu sı su gereksinmesinin karşılanamadığını gösterir.
TBSA 2017’ye göre bireylerin günlük su tüketim ortalaması 1594.3±968.99 mL (erkeklerin 1766.4±1039.56 mL, kadınların 1423.8±860.38 mL)’dir. Çeşitli yaş gruplarına göre su tüketim önerisi Ek 1.4.1’de gösterilmiştir.
Su Toksisitesi
Su için tolere edilebilir üst alım düzeyi yoktur. Fazla alınan su, ter ve böbrekler yoluyla atılabilir. Nadir de olsa su zehirlenmesi vakalarında; böbreklerin su atma kapasitesini aşan hızlı sıvı birikimi olur. Fazla alınan sıvıya bağlı olarak kan sodyum düzeyinin düşmesi “hiponatremi” durumunda konfüzyon, kas spazmı ve bulantı görülebilir. Hiponatremi; böbrek fonksiyon bozukluklarında, sıcak ortamda uzun süre ağır egzersiz yapanlarda ve alınan suyun atılamaması durumunda gerçekleşir.
Yeterli Su Tüketiminin Sağlanamamasıyla Ortaya Çıkabilecek Durumlar
Sizlerde bu sorunların kaç tanesi var ?
Hafif ve Orta Derece Su Eksikliği Bulguları
- Ateş
- Ağız ve mukozada kuruluk
- İdrar çıkışının azalması
- Kas güçsüzlüğü
- Baş ağrısı ya da bazı durumlarda baş dönmesi
- Algıların zayıflaması
- Uzun ve kısa süreli hafızada zayıflık
- Uyku hali, yorgunluk ve hafif sersemlik
- Aritmetik yeteneğin zayıflaması durumu
- Taşikardi
- Göz yaşında azalma
Şiddetli Su Eksikliği Belirtileri
- Aşırı susama
- Cilt, ağız ve mukozada aşırı kuruma
- Hipertermi
- Terlenmenin azalması
- Hipotansiyon
- İdrarda, koyu sarı veya kehribar renginin görünümü
- İdrarın az gelmesi ya da hiç olmaması
- Sinirlilik
- Bilinç kaybı
Su İçmek İçin Susamayı Beklemeyin !!!
Ülkemizin 4 mevsim yaşanmasından da kaynaklı olarak su problemi yaşanmamaktadır. Ancak geleceğimiz için suyu ihtiyacımız olduğunda kullanmamız gerektiğini de belirtmek isterim.
Benim bu yazımda bahsetmek istediklerim bu kadardı. Yazımı okuduğunuz için teşekkür ederimm. Başka yazılarda görüşürüzz. Sağlıkla kalın 😝
KAYNAKÇA:
https://bilimteknik.tubitak.gov.tr/sites/default/files/posterler/su_poster.pdf
Türkiye beslenme rehberi (TÜBER 2022)
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
Buse Melek Yıldız
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik 4.sınıf
