Başarmak sözcüğü ,bir işi istenilen biçimde bitirmek olarak tanımlanmaktadır. Akademik başarı/okul başarısı, eğitim öğretim kurumlarında yapılan sınavlarda iyi notlar alma, derslerde başarılı olma, öğretmenlerin beğenisini kazanma, okul yaşamının getirdiği bilgi ve becerilere ulaşma olarak yorumlanabilmektedir. Başarı kavramının okul başarısıyla sınırlanmasının mümkün olamayacağı günümüzde, bireylerin duygusal ve sosyal gelişimleri, kişilik yapıları ve toplumsal duyarlılık gibi tutumları da giderek önem kazanmaktadır. Okul başarısızlığı ise öğrencinin var olan bilişsel gelişim düzeyinin ve becerilerinin altında başarı göstermesi ve bu başarısızlığın üstesinden gelememesi olarak kabul edilmektedir. Birçok araştırmada epilepsi hastası çocukların epilepsinin tipi ve klinik özelliklerinden bağımsız olarak dil, bilişsel ve sosyal-duygusal gelişimde gerilik ve bunun sonucu olarak da akademik başarısızlık yaşadıkları bildirilmiştir. Epilepsi halk arasında sara hastalığı olarak da bilinen kronik (uzun süreli) bir hastalıktır. Epilepside beyinde bulunan nöronlarda ani ve kontrolsüz boşalmalar (deşarjlar) olur. Bunun sonucunda hastada istemsiz kasılmalar, duyusal değişiklikler ve bilinç değişiklikleri meydana gelir. Epilepsi nöbetler halinde olan bir hastalıktır. Nöbet aralarında hasta sağlıklıdır. Epilepsi nöbeti, beynin elektriksel aktivitelerindeki değişiklikler sonucu meydana gelen agresif titreme, bilinç ve kontrol kaybı gibi belirtilerin eşlik edebileceği nöbetler medeniyetin ilk zamanlarından biri mevcut olan önemli bir sağlık sorunudur.
Nöbet, bir süre zarfı boyunca sinir sistemindeki bir sinir hücresi grubunda senkronize bir şekilde uyarılma meydana gelmesi sonucu oluşur. Epilepsi nöbetlerinin bazılarında kas kasılmaları nöbete eşlik edebilir. Epilepsi nedenleri, beyin Enfeksiyonları Menenjit (beyin zarlarının iltihaplanması) ve ensefalit (beyin dokusunun iltihaplanması) gibi iltihaplanma ile seyreden hastalıklarda epilepsi gelişme riskinde bir artış söz konusudur.
Çocukluk Çağı Nöbetleri
Bazı küçük çocuklarda epilepsi hastalığı ile ilişkili olmayan nöbetler ortaya çıkabilir. Özellikle yüksek ateş ile seyreden hastalıklarda ortaya çıkan nöbetler, çocuğun büyümesi ile birlikte genellikle kaybolur. Bazı çocuklarda ise bu nöbetler epilepsi gelişimi ile sonlanabilir.
Demans
Bilişsel işlevlerde fonksiyon kaybı ile seyreden Alzheimer hastalığı gibi rahatsızlıklarda epilepsi gelişimine bir yatkınlık oluşabilir.
Aile Öyküsü
Yakın akrabalarında epilepsi hastası bulunan kişilerde, bu hastalığın gelişimi için bir risk artışı olduğu kabul edilir. Anne veya babanın epilepsi hastası olduğu çocuklarda bu hastalığa yaklaşık olarak % 5 oranında bir yatkınlık söz konusudur.
Kafa Travmaları
Düşmeler ve çarpmalar gibi kafa travmaları sonrası kişilerde epilepsi hastalığı meydana gelebilir. Bisiklet sürme, kayak ve motosiklet sürme gibi aktiviteler esnasında başın ve vücudun doğru ekipmanlar ile korunması önem arz eden bir konudur.
Vasküler Rahatsızlıklar
Beynin oksijen ve besin desteğinden sorumlu kan damarlarında tıkanıklık ya da kanama gibi durumlar sonucunda ortaya çıkan inmeler, beyin hasarına neden olabilir. Beyinde hasar alan doku bölgesel olarak nöbetleri tetikleyerek kişilerde epilepsi hastalığı gelişmesine neden olabilir. Epilepsi tanısı konulan dönem, hastalığın aktif Fazı, remisyon evresi ve yetişkinlikte epilepsili bireylerin akademik eğitimi tamamlama, Meslek sahibi olma, iş bulma ve çalıştığı işi sürdürme gibi yetişkin ödevlerini gerçekleştirmeleri sağlıklı popülasyona göre daha zordur. Amerikan Konuşma, Dil ve İşitme Derneği’ne (ASHA) göre Dil ve Konuşma Terapisti (DKT); iletişim bozukluğu olan çocuklar ve ergenler için okur yazarlığın ve akademik Becerilerin geliştirilmesinde kritik ve doğrudan bir rol oynamakta (ASHA, 2001), ilk ve orta öğretimin tüm basamaklarında akademik başarısızlık ya da öğrenme güçlüğü yaşayan
Öğrencilere terapötik müdahalede bulunmaktadır.2019 yılında yapılan bir çalışmada bir grup epileptik hastalığı olan çocuklar okuldaki başarıları yönünden değerlendirilmiş ve birtakım testlere tâbi tutulmuşlardır. Bu çalışmada ilk olarak Tüm katılımcıların ailelerine okul çağı vakaların ilk başvurularında rutin olarak kullanılan aile görüşme formu uygulanmıştır. Bu formda aileye ilişkin bilgiler (anne/babanın eğitim ve gelir düzeyi, anne-baba ve kardeşlerin genel sağlık durumu, ailedeki çocuk sayısı, Aile tipi [çekirdek/geniş]), çocuğa ilişkin bilgiler (çocuğun genel sağlık durumu, akran/kardeş Ve anne baba ile olan geçimi, ilgi alanları, yakın arkadaşları, okul başarısı ,çocuğun anne babayı üzen/ kaygılandıran Davranışları ve çocuğun anne babanın beğendiği olumlu davranışları ile ilgili bilgiler yer almaktadır . Daha sonra Türkçe Okul Çağı Dil Gelişimi Testi (TODİL), Türkçe Anlamsız Sözcük Tekrarı Testi (TAST), Wechsler Çocuklar için Zekâ Ölçeği (WISC-IV), İşitme testleri yapılmıştır. Daha sonra çıkan sonuç olarak Okul başarısızlığının; öğrenme güçlüğü, sosyal-duygusal sorunlar, çevresel uyaran eksikliği gibi pek çok değişkene bağlı olarak ortaya çıkması nedeniyle bu çocukların Değerlendirilme ve terapi süreçleri multidisipliner yaklaşımla ele alınmalı ve mümkün olduğunca erken başlamalıdır (Dworkin,1989). Bu bağlamda DKT’ ler; değerlendirme, izlem ve müdahale gerçekleştiren ekibin başat üyelerinden biridir. Akademik başarısızlığın altında yatan öğrenme güçlüklerine DKT, aile ve öğretmenin dahil olduğu bir programın uygulanması, terapinin etkililiğini arttırmaktadır
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
Ayşe Umay YILMAZ
Ankara Medipol Üniversitesi Dil ve Konuşma Terapisi 2. Sınıf
