Sağlık Bilimleri Fakültesinin Dört Yıllık Yeni Gözbebeği: Ergoterapi

Sağlık Bilimleri Fakültesinin Dört Yıllık Yeni Gözbebeği: Ergoterapi

Birçok kişinin adını duyduğu zaman “Argoterapi mi?” “Neden Ergoterapi seçtin ki o ne ki?” “Ergenlerle mi çalışıyorsunuz?” “Aaa, ilk defa duydum. Sizin bölüm iki yıllık mı?” “Fizyoterapinin alt dalı mı yani?” “Mezun olunca ne oluyor?” “Kırk dakika boyunca çocuklara oyun mu oynatıyorsunuz?”  dedikleri ergoterapi bölümünün ne olduğunu gelin beraber inceleyelim.

• Nereden Geliyor Bu Ergoterapi?

Ergo kelimesi Yunanca kökenli olup iş anlamına gelmektedir. Ergoterapi veya diğer adı ile iş ve uğraşı terapisi, danışanlarına uğraşı edindirme yolu ile danışanlarının sağlık ve iyilik hallerinde ilerleme sağlamayı hedefleyen danışan odaklı bir meslek uzmanlığıdır.

Ergoterapinin temel hedefi, insanların günlük yaşam aktivitelerine katılımını sağlamaktır. Ergoterapistler bu hedefi; insanlarla ve topluluklarla birlikte çalışmak koşulu ile danışanların isteği, ihtiyaçları veya beklentileri doğrultusunda yeteneklerini geliştirerek ya da mesleği ve çevreyi danışanların mesleki uyumunu arttıracak şekilde düzenleyerek gerçekleştirirler. 

Ergoterapi, ruhsal problemlere ve fiziksel sınırlara sahip olan çocuk, ergen ve yetişkin tüm bireyleri, yaşlı ve engelli hizmetlerinden, çocuklarda hastalıklara veya günlük yaşama uyum sağlamaya, sosyolojiden mimariye kadar birçok meslek grubunu kapsayan bir alandır.

Ergoterapi, bünyesinde sanat, müzik, resim, el işi, fiziksel aktiviteler, motor fonksiyon terapisi, duyumsal algı sağlama egzersizleri, yaşamı idame ettirebilme egzersizleri gibi birçok etkinliği içinde barındırmaktadır.

Ergoterapinin çalışma alanları içinde psikiyatri,nöroloji,ortopedi,romatoloji,pediatrik,geriatri,onkoloji,cerrahi bilimler gibi bilim dalları yer almaktadır.

• Ergoterapinin Tarihçesi

Birçok insan ergoterapiyi yeni bir sağlık alanı olarak düşünebilir fakat tarihi oldukça eskidir. M.S. 4. yy. da Bergama’da Asklepios Tapınağı’nda şifalı su, çamur banyoları, spor ve tiyatro etkinliklerinin engelli kişilerin rehabilitasyonunda kullanıldığı bilinmektedir. Modern zamanlara doğru ergoterapi ABD’ de bir akım olarak başlayıp daha sonra Avrupa’ ya yayılmıştır. 1700’lü yıllarda aydınlanma çağı boyunca ergoterapi gün yüzüne çıkmaya başlamıştır.

• Ergoterapinin Hedefleri Nelerdir?

1. Kişinin ev ve iş yaşamında gelişme sağlamak
2. Kişinin bağımsız yaşamını sürdürmesine yönelik becerilerini geliştirmek 
3. Kişinin iletişim becerilerini geliştirmek. 

• Türkiye’de Ergoterapist Kimdir?

22 Mayıs 2014 tarihli 29007 no’ lu Resmi Gazete’ de yayımlanan ‘Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik’ e göre ülkemizde ergoterapistin görev tanımı şu şekilde verilmiştir.

1. Bireyin ev, iş ve okul ortamlarında fonksiyonel potansiyelini değerlendirerek performansını en üst düzeye çıkarmak ve çevreye uyumunu sağlamak için önerilerde bulunur.
2. Bireylerin hastalık ve engellilik sonucu ortaya çıkan fonksiyonel sınırlılıklarını değerlendirir, günlük faaliyetlerini ve mesleklerini sürdürecek uygulamaları yapar.
3. Hastaların duygusal, psikososyal, gelişimsel ve fiziksel yeterliliklerini mesleği ile ilgili ölçüm ve testleri kullanarak değerlendirir.
4. Günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığı sağlamaya yönelik yöntemler ile araç-gereçleri belirler ve kullanımını öğretir.
5. Bireysel ve grup olarak mesleki, sosyal, sanatsal ve eğitim aktivitelerinin kullanımıyla ilgili rehabilitasyon programları yapar ve uygular.
6. Duyu algı motor bütünleşme eğitimini ve bu alanlarda iş ve uğraşı terapisi uygular.
7. Kişilerin topluma katılımını etkileyen kişisel çevresel ve aktivite performansına ait engelleri değerlendirir.
8. Dışlanmış bireylerin topluma kazandırılması için gerekli değerlendirme ve rehabilitasyon işlemlerini yürütür.

• Türkiye’de Ergoterapistler Hangi Alanda Çalışabilir?

1. Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı
2. Yetişkin Akıl Sağlığı
3. Yaşlılık Psikiyatrisi
4. Alkol ve Bağımlılık Hizmetleri
5. Nöroloji
6. İnme Rehabilitasyonu
7. Beyin Hasarı Rehabilitasyonu
8. El Terapisi ve Rehabilitasyonu
9. Yaşlı Kişilerin Sağlık Hizmeti
10. Çocuk Sağlığı ve Rehabilitasyonu
11. Zihinsel engelli
12. Palyatif Bakım ve Onkoloji
13. Ortopedi
14. Kas-iskelet sistemi bozukluğu
15. Romatoloji
16. Acı Yönetimi
17. Konut Adaptasyonları
18. Uzman oturma
19. Ergonomi
20. Mesleki Rehabilitasyon
21. Akut Hastane Sağlık Hizmeti
22. Hemşirelik Evleri ve Konut Bakımı
23. Birincil ve Toplum Bakımı
24. Özel Sağlık Hizmetleri
25. Okullar ve Üniversiteler
26. Sağlık Yönetimi

• Türkiye’de Ergoterapistler Nerede Çalışabilir?

1. Kamu ve özel hastaneler
2. Tıbbi rehabilitasyon merkezleri
3. Toplum sağlık merkezleri
4. Evde bakım hizmetleri
5. Yaşlı bakım tesisleri
6. Psikiyatri klinikleri ve hastaneler
7. Mesleki rehabilitasyon merkezleri
8. Okullar ve eğitim merkezleri
9. Bağımsız yaşama ve dinlenme merkezleri
10. Özel uygulama alanları

Ergoterapistler tüm yaş gruplarıyla ve çeşitli fiziksel ve psikososyal alanlarla çalışırlar. Ergoterapistlerin çalışabilecekleri yerler, hastaneler, klinikler, gün ve rehabilitasyon merkezleri, evde bakım programları, özel okullar, sanayi ve özel girişimler, özel ergoterapi klinikleri olabilir.

Ergoterapistler genellikle multidisipliner sağlık ekibinin bir parçası olarak çalışırlar. Hem kamu hem de özel sektördeki bireylerle çalışırlar.

• Ergoterapinin ve Fizyoterapinin Farkı Nedir?

Ergoterapi ve fizyoterapi meslekleri birbirine yakın fakat bir o kadar da birbirinden çok farklı iki meslektir. Dünya tarihine baktığımız zaman ergoterapi ve fizyoterapi kökeni birbirlerine yakın zamanlara dayanmaktadır. Ülkemizde fizyoterapi mesleğinin ergoterapi mesleğine göre daha çok tanınması bu iki mesleğin sınırlarını ayırmakta dezavantajlı durum oluşturmaktadır. Birbirinin altı veya birbirinin üstü meslekler değillerdir; aksine birbirinde farklı olan iki bilim dalıdır.

Ergoterapi ile fizyoterapi arasındaki temel fark, ergoterapinin, bireyin günlük yaşam aktivitelerinin gerçekleştirme yeteneğini geliştirip, bağımsız bir şekilde aktivitelere tam olarak katılmasına daha fazla odaklanması, fizyoterapistin ise insan vücudunun hareketini gerçekleştirmesine odaklanmasıdır.

Fizyoterapistler danışanlarına kolunu kaldırmayı öğretir fakat ergoterapistler danışanlarına sarılmayı öğretir.

• Ergoterapinin Geleceği

Ülkemizde her yıl artan sayıda ergoterapi bölümü açılmaktadır. Bu anlamda ergoterapi, yakın gelecekte Türkiye’ de önemli bir iş alanı olacak gibi görünmektedir. Geleceğin mesleği olabilecek önemli bir meslek aranıdır.

İyi ki Ergoterapi!

• Kaynakça

1. American Occupational Therapy Association (AOTA) 2014, http://www.aota.org
2. Creek J, Lesley L (2011) Occupational therapy and mental health. 5th edition. 2011. Elsevier Health Sciences.
3. Schell B A, Gillen G, Scaffa M, Cohn E S. Willard and Spackman’s occupational therapy. 12th edition. 2013. Lippincott Williams & Wilkins.
4.  Resmigazete http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140522-14- 1.pdf
5. Lee J. Achieving Best Practice: A Review of Evidence. Occupational Therapy in Health Care 2010; 24(suppl. 3):206- 222
6. Graff M J, Vernooij-Dassen M J, Thijssen M, Dekker J, Hoefnagels W H, Rikkert M G O. Community based occupa- tional therapy for patients with dementia and their care givers: randomised controlled trial. Bmj 2006; 333(7580), 1196.
7. White, B.P., Mulligan, S., Merrill, K., Wright, J. (2007). An examination of the relationships between motor and process skills and scores on the sensory profile. The American Journal of Occupational Therapy, 61(2), 154-160.
8. Fisher, A., Chard, G. (2003). Assessment of motor and process skills. 5th ed., Fort Collins, CO: Three Star Press.
9. Law, M. (2006). Canadian association of occupational therapists. [Online]; 2006 [cited 2013 09 27].

Aybüke Dila Kasımoğlu

Ankara Medipol Üniversitesi Ergoterapi Bölümü

Ergoterapi Departmanı Blog Yazarları Yöneticisi

2. Sınıf Temsilcisi