Cilt Bakımında Topikal Uygulamaları Destekleyecek Gıda Takviyeleri
- Gıda Takviyeleri ve Cilt Sağlığı
Cilt, ultraviyole ışınlar, patojenler, kimyasal ve mekanik stres gibi dışsal zararlar karşısında vücudun ilk savunma hattıdır. Bu savunmanın etkili bir şekilde sürdürülebilmesi, cilt bariyerinin bütünlüğü ve işlevlerinin korunmasına bağlıdır. Bu süreçte mikro besinler, özellikle de vitaminler büyük önem taşır.
- Cilt Sağlığında Gıda Takviyelerinin Rolü
Modern diyetlerdeki eksiklikleri gidermek ve cilt sağlığını desteklemek için besin takviyeleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Oral takviyelerin, topikal dermokozmetik ürünlerle birlikte kullanıldığında sinerjik etki yarattığına dair bulgular umut vericidir. Besin takviyelerinin tek başına cilt hastalıklarını önleme veya tedavi etmedeki etkinliği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
- Cilt Bariyerinin Korunması
Mikro besinler, cilt bariyerinin dışsal hasarlara karşı direncini artırır. Vitamin takviyeleri, oksidatif stresin azaltılmasında ve cilt yaşlanmasının önlenmesinde önemli bir destek sağlar. Sonuç olarak, besin takviyeleri cilt sağlığını desteklemek için etkili bir araç olabilir. Ancak, bunların kullanımında kişiye özel yaklaşımlar ve bilimsel temelli rehberlik önem taşımaktadır.
- Cilt Sağlığı ve Vitaminler
1) Vitamin A
Vitamin A, bağışıklık sistemini düzenleyerek cilt bariyerini güçlendirir ve kolajen üretimini destekler. Bu özellikleri sayesinde özellikle akne tedavisinde “altın standart” olarak kabul edilir. Ancak, vücutta eksikliği durumunda cilt enfeksiyonlarının artması ve iltihaplanma gibi sorunlar görülebilir.
2) Vitamin C
Vitamin C, güçlü antioksidan etkisi sayesinde serbest radikallerin zararlı etkilerini azaltır ve kolajen üretimini artırarak cilt yapısını güçlendirir. Güneş ışınlarına karşı koruyucu özellikleriyle cilt sağlığını destekler. Genellikle serum ve kremlerde kullanılan bu vitamin, yanık ve yara iyileşme süreçlerine de olumlu katkı sağlar.
3) Vitamin D
Vitamin D, atopik dermatit ve sedef hastalığı gibi cilt hastalıklarının tedavisinde etkili bir role sahiptir. Güneş ışığı ve oral takviyeler, bu vitaminin başlıca kaynaklarıdır ve düzenli alımı, cilt sağlığını desteklemek açısından önemlidir.
4) Vitamin E
Vitamin E, antioksidan ve anti-enflamatuvar özelliklere sahip olup, atopik dermatit ve sedef hastalığı gibi cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Eksiklik durumunda ise cilt kuruluğu ve saç dökülmesi gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
5) Biotin (Vitamin B7)
Biotin (Vitamin B7), cilt, saç ve tırnak sağlığını destekler. Ancak aşırı dozda alındığında laboratuvar sonuçlarını etkileyebilir, bu yüzden dikkatli kullanım gerektirir.
- Doğal Bileşikler ve Takviyeler
1) Curcumin (Zerdeçal)
Curcumin (Zerdeçal), iltihaplanmayı azaltır ve sivilce ile yara tedavisinde kullanılır. Harici kozmetik ürünlerde veya oral takviyelerde kullanılabilir.
2) Omega-3 Yağ Asitleri
Omega-3 yağ asitleri, cilt iltihaplarını hafifletir, kuruluğu ve tahrişi azaltır, ayrıca UV ışınlarına karşı koruma sağlar.
3) Polypodium leucotomos
Polypodium leucotomos, antioksidan özelliklere sahip olup güneş ışınlarına karşı koruyucu etkiler sunar. Özellikle sedef ve vitiligo tedavisinde umut verici sonuçlar elde edilmiştir.
4) Jojoba Yağı (Simmondsia chinensis)
Jojoba yağı, yaraların iyileşmesini hızlandırırken, kolajen üretimini destekler. Ayrıca cildi nemlendirir ve iltihaplanmayı önler.
5) Gamma Oryzanol
Gamma oryzanol, antioksidan ve anti-aging özelliklere sahiptir. Ayrıca UV kaynaklı cilt hasarına karşı koruyucu etkiler gösterir.
6) Zeytin Yaprağı Özü
Zeytin yaprağı özü, anti-enflamatuvar, antioksidan ve antibakteriyel özelliklere sahiptir. Vitiligo tedavisinde etkili olabilir.
7) Spirulina
Spirulina, antioksidan ve anti-aging etkiler gösterir. Yaraların iyileşmesini hızlandırır ve cilt elastikiyetini artırır.
8) Chlorella
Chlorella, kolajen üretimini artırır ve antioksidan ile immünmodülatör özelliklere sahiptir. Genellikle yaşlanma karşıtı ürünlerde kullanılır.
9) Astaxanthin
Astaxanthin, UV kaynaklı cilt hasarını azaltır, cilt elastikiyetini artırır ve kırışıklıkları azaltır.
- KAYNAKÇA
1) Januszewski, J., Forma, A., Zembala, J., Flieger, M., Tyczyńska,M., Dring, J. C., … & Baj, J. (2023). Nutritional supplements for skinhealth—A review of what should be chosen and why. Medicina, 60(1),68.
2) Piccardi, N., & Manissier, P. (2009). Nutrition and nutritional supplementation: Impact on skin health and beauty. Dermato-endocrinology, 1(5), 271-274.
3) Rona, C., & Berardesca, E. (2008). Aging skin and foodsupplements: the myth and the truth. Clinics in Dermatology, 26(6),641–647. doi:10.1016/j.clindermatol.2007.09.002
4) Dattola, A., Silvestri, M., Bennardo, L., Passante, M., Scali, E., Patruno, C., & Nisticò, S. P. (2020). Role of vitamins in skin health: A systematic review. Current nutrition reports, 9, 226-235.
Fatma Nur Kurt
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Eczacılık Bölümü
3. Sınıf Temsilcisi