Kardiyak Rehabilitasyon

Kardiyak Rehabilitasyon 

Merhaba bugünkü yazımda sizlere kardiyak rehabilitasyon hakkında bilgilerden bahsedeceğim.

• Kalbin Anatomik Yapısı 

• • Kalp üç katmandan oluşur.
  • Bu katmanlar en dışta epikard, ortada miyokard, en içte endokard şeklindedir.
  • Epikard ve endokard ince katmanlardır.
  • Miyokard kalbe ait ana katmanı oluşturur ve kalp kası liflerinden oluşmuştur. 
  • Kalp,sağda ve solda birer kulakçık (sağ ve sol atrium) ve karıncık (sağ ve sol ventrikül) olmak üzere dört odacıktan oluşur.
  • Sağdaki kulakçık ve karıncığı ,triküspit (3 yaprakçıklı ) kapak; soldaki kulakçık ve karıncığı ise mitral (2 yaprakçıklı )kapak ayırır.
  • Kalp, göğüs boşluğunda ,2 akciğer arasında, sternumun arkasında, diyafram kası üzerinde ve 4. 5. Ve 6.  Costaların arka yüzünde, üçte ikisi orta çizginin solunda, üçte biri ise sağında yer almaktadır.

• Kardiyak rehabilitasyon nedir?

Kardiyak rehabilitasyon uygulaması, kişinin rahatsızlığı, rahatsızlığının evresi, kalbinin durumu ve farklı özel durumlar gözetilerek uygulanan işlemlerdir.

AHA (Amerikan Kalp Derneği)tanımına göre fiziksel, psikolojik ve sosyal fonksiyonlarını en iyi duruma getirmek hastalığın altında yatan aterosklerotik süreci yavaşlatmak ve düşük bir ihtimal de olsa iyileştirmek ve böylece ölüm riskini azaltmak amacıyla uygulanan multidisipliner ve düzenli çalışmalar bütünüdür.

• Kardiyak rehabilitasyon uygulamalarının genel ilkeleri nelerden oluşur?

1. Hastanın değerlendirilmesi
2. Beslenme önerileri
3. Kilo kontrolü ve diyabet tedavisi
4. Psikolojik değerlendirme ve tedavi
5. Fiziksel aktivite danışmanlığı
6. Egzersiz eğitimi gibi önerilerden oluşmaktadır.

Kişiye özel hazırlanan programlar ile iki aşamada incelenir.

1)Egzersiz: Kaslar ve kalp güçlendirilir, kondisyon arttırılır.

2)Eğitim ve Danışmanlık: Danışan kişiye, hastalığın ve kalbinin durumuna göre sağlıklı alışkanlıklar edindirilir.

• Kardiyak rehabilitasyon hangi durumlarda uygulanır?

1. Kalp damar sistemi hastalıklarının çoğunda uygulanabilir.
2. Kalp krizi geçirmiş hastalar.
3. Balon anjiyoplasti ve stent tedavisi gibi kardiyak girişim uygulanan hastalar.
4. Göğüs ağrısı çeken hastalar
5. By-pass cerrahisi sonrası
6. Kardiyomiyopati
7. Kalp kapak hastalıkları
8. Hipertansiyon varlığı
9. Kalp nakli sonrası
10. Kalp pili olan hastalar vb.

• Kardiyak rehabilitasyonun riskli olduğu durumlar?

1. Kararsız angina pektoris
2. Ciddi aort stenozu
3. Kontrol edilemeyen aritmiler
4. Aktif perikardit-miyokardit
5. Kontrol edilemeyen diyabet

• Kalp sağlığı için ne tür egzersizler yararlıdır?

Kalp sağlığı için yararı kanıtlanan egzersiz çeşidi hareket içeren, aerobik egzersizlerdir.

Vücuttaki çizgili kasları çalıştıran, tempolu egzersiz türleri kalp sağlığı için yararlıdır.

Önemli olan hareket etmeniz, tempolu olmanız ve bunu düzenli olarak sürdürmenizdir.

DİKKAT: Eğer egzersiz sırasında kalp hızınız/nabzınızı takip edemiyorsanız yanınızdaki kişilerle rahatça sohbet edebiliyor olmanız egzersiz yoğunluğunuzun bünyenize uygun olduğunun bir başka göstergesidir.

Egzersiz sırasında yanınızdaki kişiyle rahatça sohbet edemez haldeyseniz egzersiz hızınızı azaltmalısınız.

• Kardiyak rehabilitasyonun yararları?

1. Kalp ve damar fonksiyonlarını ve kapasitesini maksimuma çıkartır.
2. Damar tıkanıklıklarını önler.
3. Kan basıncını düzenler.
4. Vücut ağırlığı ve yağ depolarını azaltır.
5. Kötü kolesterolü azaltıp iyi kolesterolü arttırır.
6. Kan şekerini düzenler.
7. Kalp krizi veya ameliyatları sonrası ölüm riskini azaltır.
8. Ameliyat ve stent sonrası işe dönüş süresini kısaltır.

• Kardiyak rehabilitasyon nasıl uygulanır?

1. Kardiyak rehabilitasyon programına alınacak hasta kardiyoloji uzmanı tarafından dikkatlice değerlendirilir.
2. Bu hastalara düşük düzeyli eforlu EKG çekilerek kardiyak durumu belirlenir.
3. Risk durumuna göre fizik tedavi uzmanı tarafından o kişiye özel egzersiz programı belirlenir.
4. Hastalar kişiye özel belirlenen kalp hızında yapılan aerobik egzersizlerin yanı sıra solunum,postür,gevşeme ve hafif düzeyde kas kuvvetini arttıran egzersizler programına alınırlar.
5. Aerobik egzersizler bu iş için geliştirilmiş olan ve hastanın EKGsini, kalp ritmini, kan oksijen düzeyini ve tansiyonunu izleyen bilgisayar kontrollü çok gelişmiş egzersiz cihazları ile yapılır.
6. Bu cihazlar ile kişinin tedavi öncesi ve tedavi sonu arasındaki gelişimi çok detaylı bir şekilde gösterebilmektedir.
7. Hastalar genelde 1-2 ay kadar bu programa devam eder.

• Kardiyak rehabilitasyon;

• • Kardiyoloji uzmanı
  • Fizik tedavi uzmanı
  • Fizyoterapist 
  • Hemşire 
  • Psikolog 
  • Diyetisyen
  • Sosyal Hizmet Uzmanlarından oluşan profosyonel bir ekip işidir.

Kaynakça

1. https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/kardiyak-rehabilitasyon-programi
2. https://mehmetakifersoyeah.saglik.gov.tr/TR,59905/kardiyak-rehabilitasyon-merkezi.html
3. Türk Kalp Vakfı Yayınları

Azra Öztekin 

Akdeniz  Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü

2. Sınıf Temsilcisi