Dünya el yıkama gününüzü kutluyoruz!
El yıkamanın 130 yıllık bir tarihinin olduğunu biliyor muydunuz? Yüzyıllar öncesinde yıkanması bir ihtiyaç olarak görülmeyen eller (Yabadabadu zamanları falan yani…), zamanla birçok kültürde yerini bir alışkanlığa dönüştürmeye başlamıştır. Sabunun henüz kullanılmaya başladığı zamanlarda; Sümerler vücutlarını ve giysilerini yıkamak için su ve külden faydalanıyorlardı. Yunanlar, vücutlarını yağ ve kil ile sıvadıktan sonra kum ya da sünger taşı parçalarıyla fırçalıyor ve “strigil” denen kavisli bir aletle vücutlarında oluşan tabakayı kazıyorlardı. Bunu suya girerek yıkanma ve zeytinyağı ile yağlanma izliyordu. Roma’da ise Kleopatra’nın beyaz kum ve yağdan oluşan esans ile temizlendiği söyleniyor. Yine Roma’da yıkanan çamaşırların da hayvan yağları ve orman külleri eşliğinde yıkanan çamaşırlar… Bugün ise günümüzün her anında kullandığımız sabunu bir gün bile kullanmayacak olma fikri bize anlık korkular yaşatabilmekte.
El yıkamanın önemini, gücünü el hijyeninin babası olarak kabul edilen, Macar asıllı doktor Ignaz Semmelweis’e borçluyuz. 1800’lerin ortalarında görev yaptığı hastanede yeni doğum yapan anne ölümlerinin nedenini merak etmeseydi, belki uzun zaman el yıkamak keşfedilemeyecekti. Semmelweis, doktorların kadavra parçaladıktan sonra doğuma girdiklerinde, ellerindeki kadavra parçacıklarının doğum sırasında anne bedenine girdiğini keşfetti. Emrindeki doktorlara ellerini de kullandıkları aletleri de klor çözeltisinde yıkama zorunluluğu getirdi. Bu basit gibi görünen ama aslında çok önemli olan yöntemin etkileri şaşırtıcıydı. Yüzde 18 olan yeni anne ölüm oranı, el yıkama sayesinde yüzde 1’e kadar düştü. Özellikle bugünlerde sağlığımızı korumak adına sık sık ellerimizi yıkamaya başvuruyor olmamız tesadüf değildir.
Yaşa Semmelweis! Sayende elimiz suya sabuna değdi!
El yıkamanın önemi böylelikle yaygınlaşarak, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre el yıkama başta olmak üzere hijyene gösterilen dikkat sayesinde alt solunum yolu hastalıklarının oranı yüzde 45’e kadar azaltılabiliyor. El yıkamanın, sağlık problemlerini büyük ölçüde önlenmesindeki etkisine dikkat çekmek amacıyla 2008’de Birleşmiş Milletler, Çocuklara Yardım Fonu’nun önerisiyle her yıl 15 Ekim Dünya El Yıkama günü olarak kabul edilmiştir.
Kirlenmek güzeldir de hiç değilse o elleri yıkayalım be…
Hepinize hijyen dolu sağlıklı günler dileriz.
Kaynakça:
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/el-yikamanin-130-yillik-tarihi-var-1731186
https://birparcatuhaftik.com/ignaz-semmelweis-kimdir-el-yikamanin-tarihcesi/
https://odatv4.com/sabun-ne-zaman-uretildi-2805121200.html
