
Afet ve Acil Durum Eczacılığı
Merhaba değerli okurum, hoş geldin.
Bugün sana, son zamanlarda çok sık karşılaştığımız ve ciddi kayıplar verdiğimiz afetlerde eczacılığın ve eczacıların görevleri hakkında biraz bilgi vermek istiyorum.
Ülkemizde afet durumlarında faaliyet gösteren kurumlar AFAD, UMKE, KIZILAY vb.dir. Eczacılar ise daha spesifik olarak ADEC (Afet ve Acil Durum Eczacılığı) adı altında faaliyet gösterir.
Peki, nedir bu ADEC?
ADEC; afet ve acil durumlar için gerekli olan ilaç ve medikal malzeme kılavuzlarını hazırlayan, bu ilaçların ve medikal malzemelerin belirlenmiş miktarını stokta hazır bulunduran, afet veya acil durumun ortaya çıktığı andan itibaren ilaçların ve tıbbi malzemelerin triyaj alanlarına ulaşmasını sağlayan, depolayan, paketleyen, etiketleyen ve dağıtımını yapan Afet ve Acil Durum Eczacısı’nın yaptığı faaliyetlerdir.
Aynı zamanda afet süreçlerinde eczacılar, hastanın ilaç tedavisi geçmişiyle ilgili bilgileri alabilir, ilaç danışmanlığını ve afetzede eğitimini gerçekleştirebilir, ayrıca gönüllü veya görevli olarak farmasötik bakım hizmetlerini yerine getirebilirler. Afet öncesinde, deneyimli eczacılardan ve diğer meslek gruplarından disiplinler arası ekipler oluşturmak, afetzedelere daha kolay ulaşmayı ve daha hızlı tedavi edilmelerini sağlayacaktır.
ADEC Eczacısı, gerçekleşen afetin hemen ardından:
- Afetzedelerin triyaj, tedavi ve bakımlarının yapıldığı merkezlere uygun alanlarda mobil eczane noktalarını belirler.
- Mobil eczane noktalarından afetzedelerin tedavi merkezlerine ilaçların uygun bir şekilde transfer edilmesini sağlar.
- Afetlerin türüne ve etkilenen insan sayısına bağlı olarak gelişen tıbbi malzeme ihtiyacının farklılık göstermesi nedeniyle ortaya çıkan ilaç ve medikal malzeme ihtiyacını, önceden belirlenmiş tedavi kılavuzlarına göre planlar.
ADEC Eczacısının Sahip Olması Gereken Yetkinlikler
- Acil durumlara hazırlık konusunda bölgesel ve kurumsal planlar hakkında bilgi sahibi olmalı,
- Olay yeri yönetimi konusunda bilgili olmalı,
- Harita ve yön bulma bilgisine sahip olmalı,
- Temel afet bilinci konusunda uzman olmalı,
- İlkyardım eğitimi almış olmalı,
- Triyaj yapabilir seviyede olmalı,
- Aşılama konusunda eğitim almış olmalı,
- Bulaşıcı hastalıkların tespiti için PCR, antikor vb. testler konusunda eğitim almış ve bilgilerini güncellemiş olmalı,
- Acil durumlarla ilgili koruyucu sağlık hizmetlerinde görev alabilmeli ve bu konuda eğitimler verebilmeli,
- Yara bakımı konusunda bilgi ve beceri sahibi olmalı,
- Afetler sırasında hastaların ilaç tedavilerini ve sağlık hizmetlerini yönetebilir olmalı,
- Afetlerde kullanılacak temel ilaç listelerine uygun stok yapabilmeli,
- İlaçların ve tıbbi malzemelerin paketlenmesi, etiketlenmesi, depolanması, saklanması ve dağıtımını yapabilmeli,
- Acil durumlarda uygun ilaçlar konusunda kanıta dayalı bilgi paylaşımı yapabilmeli,
- KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyasyon ve Nükleer) olaylarındaki triyaj konusunda bilgili olmalı, ılık ve soğuk alanda çalışma becerilerine sahip olmalıdır.
Bu yetkinliklerin yanı sıra, afet ve kriz gibi olağanüstü durumlarda eczacıların organize olmaları, diğer sağlık birimleri ile iş birliği yapmaları ve etkili iletişim kurmaları büyük önem taşır.
Yakın tarihte yaşadığımız Maraş depremlerinde, depreme dayanıklı konutların, deprem çantasının, aile içi afet planının ve toplumsal birlikteliğin önemini bir kez daha anladık. Beklenen Büyük Marmara Depremi için de afet öncesi ve sonrasında alınacak önlemler konusunda toplumu bilinçlendirmek, eczacıların önemli görevleri arasında yer almaktadır.
Sevgili okurum, umarım bu yazım sorularına cevap olmuştur. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere, hoşça kal.
Kaynaklar:
- https://www.adec.org.tr/afet-ve-acil-durum-eczaciligi-adec-dernegi-sonuc-bildirgesi/
- https://www.etkinkampus.com/afet-ve-acil-durum-eczaciligi/2023/02/27/
- https://eczacininsesi.com/ozgur-kose/afetler-ve-eczacilik.html
- https://eczacilarburada.com/afetlerde-eczaci-ve-eczacinin-gorevi/
Kübra Nur Çoban
Dicle Üniversitesi Eczacılık Bölümü
2. Sınıf Temsilcisi
🔬 Bu zirvede neler mi var? Eczacılık sektöründeki yenilikler ve gelecek trendleri, Akademisyenler, klinik eczacılar ve sektör liderleri ile söyleşiler, Kariyerine yön verecek ipuçları ve network fırsatları, Çekilişler ve sertifikalı katılım fırsatı
🚀 Geleceğin başarılı eczacıları arasında yer almak için hemen kayıt ol! Kontenjan sınırlı!
📢 Sen de bu büyük buluşmada yerini al, mesleki geleceğini şekillendir! 💙