Annelerin Sigara Kullanımı Bebeği Nasıl Etkiler?
Selamlar, bu yazımda sizlere Annelerin Sigara Kullanımı Bebeği Nasıl Etkiler? Bundan bahsedeceğim. Umarım severek okursunuz, keyifli okumalar. 😊
Aslında bu sorunun cevabını çoğumuz ‘Kesinlikle çok zararlı!’ şeklinde yanıtlarız. Evet kesinlikle çok zararlı olduğu bir gerçek fakat bu konuyu tanımlamaya çalışırsam ‘zararlı’ kelimesi yeterli olmaz.
Peki neden? Gelin birlikte inceleyelim.
Gebelikte sigara kullanımı fetal sağlığını olumsuz yönde etkiler. Gebelikte sigara kullanımı çoğunlukla annenin sigara içme alışkanlığını bu dönemde de sürdürmesinden kaynaklanmaktadır. Sigara içme alışkanlığının devam etmesinin sebebinin stres kaynaklı olduğunu söylemek mümkün fakat tek sebebi bu değil. Aynı zamanda gebelikte sigara kullanımını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır.
Gebelikte sigara kullanımını etkileyen faktörler şöyle sıralanabilir;
- Gebelik sayısı,
- Gebelik haftası,
- Gebeliğin planlama durumu,
- Yaşayan çocuk olması,
- Prenatal (doğum öncesi) bakım alma sıklığı,
- Yetersiz prenatal bakım,
- Gebenin eşinin sigara kullanması ve pasif içicilik,
- Erken yaşta gebelik,
- Düşük eğitim durumu,
- Eş desteğinin olmaması,
- Düşük sosyoekonomik durum,
- Anksiyete ve stres durumu,
Araştırmalar sonucu tüm bu durumların gebelikte sigara içme davranışını arttırdığı cevabına ulaşılmış.
Komplikasyonları nelerdir?
Gebelikte sigara kullanımı veya ortamdaki dumana maruz kalmak; fertiliteyi, fetüsün gelişimini, gebeliğin her safhasını ve doğumu olumsuz etkilemekte ve düşük tartılı doğum, erken doğum, ölü doğum, riskli doğum, bebekte yarık dudak ve bebeğin yarık damaklı doğması gibi sonuçların oluşmasına sebeptir.
Anne ve bebek arasındaki sonuçlar bu şekilde oluyor fakat gebelikte içilen sigaranın uzun vadede çocuktaki etkileri yine araştırmalar sonucu çocukça bilişsel fonksiyon, genel zekâ, akademik başarı, psikiyatrik sorunlar, alkol-uyuşturucu kullanımı, duygu durum bozukluğu, ergenlik döneminde kriminal suç işleme eğilimi, tip 2 diyabet, obezite, çocukluk dönemi kanserleri, göğüs hastalıkları ile ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmış.
Görüldüğü üzere saymakla, sıralamakla bitmeyecek türden zararları ve etkileri mevcut.
Yukarıda gebelikte sigara içme davranışını arttıran faktörlerden bahsetmiştim. Bu faktörlerin yanı sıra bilgi eksikliğinden kaynaklı bu davranışa eğilimin arttığı gözlenmiş. Bir araştırmada dendiği üzere; Gebelerin %49,5’inin sigaranın anneye olan zararlarını bilmediği, %56,7’sinin de sigaranın gebeliğe zararlarını bilmediği belirlenmiş. Bu gerçekten çok büyük bir oran. Bunun önlenmesi için neler yapılabilir diye düşünürsek eğer; Kadınlara gebeliği planlama aşamasında ulaşmak çok iyi bir önlem olabilir böylelikle bu konuda bilgi vererek bilgi eksikliğini gidermiş oluruz. Ayrıca bu konu hakkında bilgi vermek, sigarayı bıraktırma eylemini harekete geçirmek adına yapılan bir girişim olmuş olur. Yapılabilecek bir diğer şey sigara içme davranışı yönünden tanılanması olabilir. Pasif içicilik yönünden sorgulanabilir. En önemlisi sigara içmesi durumunda bırakması yönünde desteklenmesi olabilir.
Pasif içicilik ve sigara dumanına maruziyet durumuna bakacak olursak eğer,
Yukarıda da bahsetmiştim bu durum da çok önemli. Gebe içmeyebilir fakat yine de gebenin etraftaki dumana maruz kalması fetüs için tehlike arz etmekte.
Bu konu ile ilgili bir araştırma yapılmış. Araştırma diyor ki; Kendisi sigara içmeden günde 7 saat civarında pasif sigara dumanına maruz kalan gebelerin bebeklerinde düşük doğum ağırlığı ile dünyaya gelme riskinin 1,8; prematüre doğum riskinin 1,6 ve 35.gebelik haftası öncesi doğma riskinin 2,4 kat fazla olduğu belirtilmiş.
Yani görüldüğü üzere gebenin sadece dumana maruziyeti ile de bebekte düşük doğum ağırlığı riski, prematüre doğum riski, erken doğum riskleri taşıdığı büyük bir gerçek.
Diyelim ki gebe sigara kullanmıyor fakat etrafında sigara kullanan birçok kişi olsun. Gebenin bu dumandan etkilenmemesi ve fetal sağlığın da bozulmaması adına neler yapılabilir sorusunu düşündüğümüzde ise açıkça yapılması gereken bir şey var ki gebelikte aktif ve pasif sigara dumanına maruziyetinin zararlı etkileri konusunda tüm aile üyelerinin bilinçlendirilmesi önerilebilir.
Bu sorunu tek bir gebenin yaşamadığını varsayarsak tüm toplumun bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiği açıkça düşünülebilir.
Yani yine aynı sonuca varıyoruz: Bilgi Eksikliği
Bilgi eksikliğini çözersek hem gebelerimiz bu zararlı alışkanlıkları bırakmak konusunda adım atmış olur hem de toplum bilinçlenirse gebelerin yanında sigara kullanılmaması gerektiğini anlamış olur diye düşünüyorum.
Son olarak gebelerin sigara kullanımında bebekte ve gebede oluşabilecek fizyolojik sonuçlardan bahsedeceğim.
Sigaranın Gebedeki Fizyolojik Etkileri
Sigara; akciğerleri daraltarak akciğerlere daha az hava girmesine neden olur. Damarlar daraldığı için tansiyonu yükseltir. Nabzı hızlandırır. Bulantı-kusmayı arttırır. Koku ve tat duygusunda azalmaya sebep olur. Gebenin çabuk yorulmasına yol açar. İştahsızlığa neden olur.
Sigaranın Bebek İçin Fizyolojik Etkileri
Sigaranın içinde bulunan maddelerden olan nikotin maddesi ve karbon monoksit (CO) bebek sağlığı açısından oldukça zararlıdır. Bebek bilindiği üzere kordon ve plasenta aracılığı ile beslenir. Eğer anne sigara içiyor ise bebeğe yeterli miktarda oksijen taşınamayacağından dolayı bebekler yeterince beslenemez ve gelişemez. Anne karnındaki oksijen azaldığı zaman bebeğe giden oksijen miktarı ve diğer besin öğelerinin miktarı da azalacaktır. Bunun sonucunda sigara içen annelerin bebeklerinde büyüme ve gelişme geriliği ortaya çıkabilmektedir.
Sigaranın plasentaya etkisi ise anne karnında bebeği saran zarın erken yırtılması yani erken membran rüptürü denilen olayın olması, aşırı vajinal kanama, plasentanın doğru yere yerleşmemesi yani plasenta previa veya erken ayrılmasına yani ablasyo plasenta olaylarına neden olabilir.
Yukarıda da bahsettiğim gibi gebenin hayatından tütün ürünlerini veyahut sigarayı çıkartmasını bilgi eksikliğini gidererek sağlayabileceğimiz gibi bu doğrultuda gerekli eğitimler vererek, öneriler sunarak, sigarayı bırakması konusunda desteklenmesi ile sağlanabilir.
Dilerim hiçbir gebemiz sigara kullanmaz ve sigara dumanına maruz kalmaz.
Sağlıklı günler diliyorum. 😊
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
TUANA SEZGİN
İzmir Tınaztepe Üniversitesi Hemşirelik 3.sınıf
Linkedln
KAYNAKÇA
WHO. Recommendations for the Prevention and Management of Tobacco Use and Second-hand Smoke Exposure in Pregnancy. 2013. [Internet]. 21 Ağustos 2023 tarihinde erişim adresi: https://apps.who.int/iris/handle/10665/94555
TARHAN P, YILMAZ T. Gebelikte Sigara Kullanımı ve Etkileyen Faktörler. HSP 2016;3(3):140-147
13 Ağustos 2023 tarihinde erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/hsp/issue/25145/265512
CENGİZOĞLU H, GÖLBAŞI Z (2021). Gebe Kadınların Sigara Kullanımı ve Pasif Sigara Dumanına Maruziyetinin Belirlenmesi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi 2021:6(3):78-89
13 Ağustos 2023 tarihinde erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/gsbdergi/issue/66551/938147
Kublay, G., Terzioğlu, F., & Karatay, G. (2008). Gebelik ve sigara. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın, (731).
13 Ağustos tarihinde erişim adresi: http://www.ssuk.org.tr/eski_site_verileri/brosur_kitap/gebelik_ve_sigara.pdf
Çok verimli ve bilgi vericiydi teşekkür ediyorum