Her canlının yavrusuna uygun, eşsiz bir doğal besin olan anne sütünün mükemmelliği; büyüyen organizmaya ihtiyacı olan besini değişen içeriğiyle sağlamasında ileri gelmektedir. Anne sütü bebeklerin sağlıklı büyüme ve gelişmesine katkı sağlarken aynı zamanda anne bebek arasındaki bağın kurulmasında ve güçlenmesinde önemlidir. Anne sütü bebeğin doğumdan bir yaşına kadar olan dönemde temel besindir ve önemi iki yaşına kadar sürer. Dünya Sağlık Örgütü(DSÖ), Amerikan Pediatri Akademisi(AKA) ve Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Yardım Fonu(UNICEF) gibi organizasyonlar; doğumdan sonra anne sütü ile beslenmeye ilk yarım saat içinde başlanmasını ve ilk altı ay boyunca sadece anne sütü verilmesini önerir.
Anne sütü bebeğin fizyolojisine uygun mükemmel bir besindir. İçeriğinde besin ögeleri, immünolojik faktörleri, antienfektif faktörleri ve büyüme hormonlarını barındırmaktadır. Anne sütünün yapısı ve besin maddelerinin içeriği, her annenin kendi bebeğinin durumuna ve yaşına uygun olarak değişim göstermektedir. Anne sütü her bir bebeğin kendine has ihtiyacı için özeldir. Örneği erken doğan bebeğin anne sütünün bileşimi, vaktinde doğan bebeğin anne sütünün bileşiminden farklıdır.
Peki bebeğin sütünün yetip yetmediğini nasıl anlarız?
Bebeğin sütünün yetip yetmediğini anlamak için öncelikle erken, geç acıkma belirtilerini ve tokluk belirtilerini bilmek gerekir:
Erken acıkma belirtileri;
- Gözler açık ya da kapalıyken artmış göz hareketleri
- Aranma emme hareketleri
- Yumuşak sesler çıkarma
- Parmalarını, battaniyeyi ya da ağzına değen cisimleri emme
Geç acıkma belirtileri;
- Bebeğin ağlaması
- Ağlarken yüzünün kızarması
- Gerinmesi
- Sinirlendiği için memeyi almak istememesi
Bebekler acıksalar da belli etmeyip uykuya dalabilirler. Bu durumda bebek nazik hareketlerle uyandırılıp emzirilmelidir. Bazı bebekler ise beslenmeyince hemen sinirlenirler. Böyle durumlarda öncelikle bebeği sakinleştirmek gerekir.
Tokluk belirtileri;
- Emzirmenin başındaki vücut gerginliği azalıp kaybolur,
- Çoğu bebek doyunca memeyi kendiliğinden bırakır.
- Bazıları ise uykuya dalıncaya kadar yavaş yavaş emmeyi sürdürebilir.
- Annenin memesinin tamamen boşaldığında bebek su oranı fazla ön süt ve yağ oranı fazla olan enerji sağlayan, bebeğin doymasını sağlayan son sütü almış olur.
Bebekte tokluk belirtileri oluşuyor, günde ortalama 6-8 kez bezini renksiz idrar ile ıslatıyor ve 3-4 kez soluk sarı dışkı yapıyorsa, büyüme izleminde de yeterli kilo alıyorsa bebeğe sütü yetiyor demektir.
Haticenur AKBAŞ
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversite Ebelik 3. Sınıf
Linkedln: https://www.linkedin.com/in/haticenur-akba%C5%9F-762957260
