Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
DEHB, beyin gelişimi sürecinde bazı bölgelerin farklı zamanda çalışması ve olgunlaşmasıyla ortaya çıkan okul öncesi çocuklarda başlayıp erişkinlikte de devam edebilen kısa dikkat süresi ,aşırı hareketlilik ve dürtüsellik belirtileri ile ilerleyen nöropsikolojik ve nörogelişimsel bir bozukluktur. Çocuklarda en sık görülen psikiyatrik bozuklukların başında yer almaktadır. Tedavi edilmediği takdirde çocuğun sosyal ve ruhsal gelişimini olumsuz etkilemesinin yanı sıra eğitim hayatını da olumsuz etkilemektedir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun en temel belirleyicilerinden biri genetiktir. Fakat etyolojisinde genetik, nörofizyolojik, nörogelişimsel, nörokimyasal ve psikososyal etkenlerin birlikte rol oynadığı ortaya çıkmaktadır.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Doğru Bilinen Yanlışlar
Yanlış: Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olanlar aşırı hareketli olur.
Doğru: Dikkat eksikliği baskın tipte olanlar çok yavaş bile olabilir.
Yanlış: “Bu çocukta DEHB olamaz! İsteyerek yaptığı işlerde mesela televizyon seyrederken, bilgisayar oynarken dikkatini vermekte hiç sorunu yok.”
Doğru: Bazı zamanlarda çocuk yaptığı işe iyi konsantre olabiliyor bile olsa yine de çocukta DEHB olabilir. DEHB olanlar birçok olayda ve yapmaları gereken işlere dikkatlerini vermekte zorlanabilirler; fakat ilgilendikleri ve keyif aldıkları (bilgisayar oyunları)uyarıcı işlere daha iyi odaklanabilirler.
Yanlış: DEHB zekâ sorunudur.
Doğru: DEHB zekâ ile ilişkili değildir. Her zeka düzeyinde olabilir.
Yanlış:” Bu sadece bir dönem, çocuğum bunun üstesinden gelecektir, yaşla düzelir.”
Doğru: Yapılan çalışmalara göre, DEHB olan çocukların yaklaşık %70-85’i ergenlikte ve yetişkinlikte belirtilerin tamamını gösterir. Çocuk büyüdüğü zaman hiperaktivite ile ilgili belirtileri azalır fakat dikkat ile ilişkili sorunlar devam edebilir. Yaşla birlikte bozukluğun gidişi daha olumlu etkilenebilmektedir.
Yanlış: Çocukların DEHB olması ebeveynlerinin tutumundan kaynaklanır.
Doğru: Anne -baba tutumları sorunların kontrol edilmesine ya da artmasına neden olabilir. Fakat sorunun ortaya çıkmasındaki ana faktör değildir.
Yanlış: DEHB tedavisi dikkat arttırıcı çalışmalarla ve sporla yapılır.
Doğru: DEHB tedavisi bütüncül bir yaklaşımdır. Doktor tarafından uygun görülen ilacın yanı sıra aileye de hastalık konusunda eğitim yapılmalıdır. Ayrıca birlikte aktiviteler ve destekleyici terapiler uygulanmalıdır.
Yanlış: DEHB semptomlarının sadece okulda veya evde görülmesi yeterlidir.
Doğru: DEHB semptomlarının bireyin ya da çocuğun yaşamındaki birden fazla alanı (sınıfta, evde, sosyal ortamda) olumsuz etkilemesi gerekmektedir.
Yanlış: DEHB yalnızca erkeklerde görülür.
Doğru: DEHB kızlarda da görülebilir.
Yanlış:” Bilerek yapıyor, canı istediğinde odaklanıyor, yapmak istemiyor isterse yapar”
Doğru: Dikkat eksikliği, hiperaktivitesi veya dürtü kontrol bozukluğu olan bireylerin beyin yapılarına bakıldığında ;davranışları kontrol eden seçici dikkat veya sürdürülebilir dikkati sağlayan alanlarda iletim sorunu olduğu görülmektedir.
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
İrem Şengül
Hasan Kalyoncu Üniversitesi PDR 4.Sınıf
Linkedln
KAYNAKÇA
*D, B., Y.M. (2011).” Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu”. Türk Pediatri Servisi Arşivi”,46, doi: 10.4274/tpa.46.27.
*Semerci, Bengi. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Doğrular Ve Yanlışlar (Blog Yazısı) Erişim Adresi: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Doğrular Ve Yanlışlar- Prof. Dr. Bengi Semerci
