
Diş Hekimliğinde Kök Hücre ve Ürünleri
Kök hücreler; sürekli yenilenebilen ve belirli hücre çeşitlerine farklılaşabilen, doku ve organların kaynağını oluşturan ana hücrelerdir. Embriyojenik ve yetişkin kök hücreler olarak ikiye ayrılmaktadır. Dental kök hücreler yetişkin kök hücrelerdir. Diş hekimliğinde kök hücre çalışmaları özellikle dental kök hücre kaynaklarının kolay elde edilip, saklanabilmesi sayesinde umut veren bir alandır.
Araştırmalar, diş hekimleri tarafından kolayca erişilebilen ağız dokularının zengin bir kök hücre kaynağı olduğunu göstermiştir. Kök hücreler, hastalıklı veya eksik dokuları ve organları yenilemede önemlidir. Mevcut tedavilere alternatif sunmaktadır.
Kök hücre tedavisi, diş hekimliği alanında büyük bir potansiyele sahip olsa da bazı zorlukları ve sınırlamaları vardır. Kök hücrelerin elde edilmesi, saklanması ve istenen dokuya dönüşmesi karmaşık bir süreçtir.
- Diş Hekimliğinde Kök Hücre Kaynakları
Erişkin Kök Hücreler: Diş alanındaki son kök hücre çalışmaları, oral ve maksillofasiyal bölgede birçok yetişkin kök hücre kaynağı tespit edilmiştir. Birçok yetişkin kök hücresi türü farklı mezenkimal dokularda bulunur ve bu hücrelere mezenkimal kök hücreler veya çok merkezli mezenkimal stromal hücreler (MSC’ler) denir.
Mezenkimal Kök Hücreler: Klinik uygulamalarda en umut veren yetişkin kök hücreler arasındadır. Başlangıçta kemik iliğinde bulunurlar ancak alt gruplarının diş dokularında da bulunduğu tespit edilmiştir.
Orofasiyal Kemik İliği Kaynaklı Kök Hücreler: İntraoral veya ekstraoral cerrahi işlemler sırasında maksilla ya da mandibuladan her yaştaki hastadan elde edilmesi açısından daha tolere edilebilirdir.
Daimi Diş Pulpası Kaynaklı Kök Hücreler: Dentinal pulpa kompleksini yenileme özelliğine sahiptir. Kolay elde edilmesi ve hasta tarafından tolere edilebilirliği ile oldukça popülerdir.
Süt Dişi Kaynaklı Kök Hücreler: Zamanı gelince veya kendiliğinden düşen süt dişleri kök hücre tedavileri için eşsiz bir kaynaktır.Kök hücre saklanması amaçlanıyorsa, kan dolaşımı devam eden süt dişlerinin alınması idealdır. Alındıktan sonra laboratuvarda diş kök hücreleri kültür edilerek çoğaltılır ve kullanılabilir.
Dental Folikül ve Diş Germi Kaynaklı Kök Hücreler: Gömülü diş çekimlerinde sıklıkla dental folikül tıbbi atık olarak atılmaktadır. Halbuki diş folikülü, diş germi ve gelişim aşamasındaki dişlerin apikal papillası kemik rejenerasyonu için alternatif bir kök hücre kaynağı olabileceği düşünülmektedir.
- Diş Hekimliğinde Kök Hücrenin Kullanım Alanları
* Diş onarımı ve rejenerasyonu
* Periodontal hastalıkların tedavisi
* Diş implantları ve kemik gelişimi
* Pulpa rejenerasyonu
* Diş çürüğü tedavisi
* Kök kanal tedavisinin geliştirilmesi
- Kök Hücre Tedavisinin Avantajları
* Doğal onarım süreci
* Daha hızlı iyileşme süreci
* Uzun ömürlü çözüm
* Daha az komplikasyon
- SONUÇ
Kök hücre tedavisi, diş hekimliğinde geleceğin en umut verici yöntemidir. Dişlerin ve diş etlerinin doğal bir şekilde yenilenmesini sağlayarak geleneksel tedavi yöntemlerine göre daha etkili ve uzun vadeli çözümler sunar. Kök hücrelerle yapılan diş tedavileri, biyolojik uyumları, doğal yenilenme potansiyelleri ve daha az invaziv olmaları nedeniyle diş hekimliğinde devrim yaratmaktadır. Gelecekte kök hücre tedavisinin daha yaygın bir şekilde kullanımlasıyla, diş kayıpları ve diş sağlığı sorunları daha etkili ve doğal yollarla tedavi edilebilir hale gelecektir.
- KAYNAKÇA
- https://dergipark.org.tr/tr/pub/adoklinikbilimler/issue/68127/944594
- https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/891874
- https://www.aquapick.com.tr/dis-hekimliginde-kok-hucre-tedavisinin-kullanimi/?srsltid=AfmBOoqqRsVIX14Dr4OYFU6fS7PI_RgKhYw3PzJvky2yZPO3DBWZD7T3
- https://onkim.com.tr/services/dis-pulpasi-kaynakli-kok-hucre-uretimi/
- https://genkord.com/dental-stem-cell-based-treatments/
- https://images.app.goo.gl/swd2S2tf9Gd8GTs76
- https://images.app.goo.gl/WU15KLb8BDtpBvtY6
Hacer Aksak
Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Diş Hekimliği Bölümü
2. Sınıf Temsilcisi