Gebelikte Görülen Gastrointestinal Sistem Sorunları
Öncelikle herkese merhaba, bugün sizlere gebelikte görülen gastrointestinal sorunlardan bahsedeceğim. Şimdiden keyifli okumalaar…
Gebelik; fizyolojik olarak organizmada birçok değişikliğe sebep olur. Bu değişiklik dışında normale göre patalojik olarak da değişikliklerle karşılarız. Bu sürecin olağan olduğunu ve hamilelik sürecinin birer parçası olduğunu unutmayalım.
Gastrointestinal Sistem Nedir?
Gastrointestinal sistem; ağız ile anüs arasında uzun tubüler yapı ve bu yapı ile ilişkili birçok organı içine alan ve temel görevi sindirim olan bir sistemdir.
Gebelikte Görülen Gastrointestinal Sorunlar Nelerdir?
Gebelikte Gastroöefagial Reflü Hastalığı (GÖHR):
Gastrik içeriğin özafagusa kaçması sonucu yanma, göğüs ağrısı ve yutma güçlüğü ile karakterize bir hastalıktır.
Gebelerin %60 ında görülen GÖHR; genellikle gebeliğin ilk 3 ayında, az da olsa gebeliğin 6.ay civarında belirti vermeye başlar. Hastalık gebeliğin bitmesinden bir süre sonra da kaybolur. GÖHR teşhisi genellikle hasta öyküsüne bakılarak yapılır. Eğer anamnez ile teşhis koyulmazsa yemek borusunda uzun süreli asit ölçümüyle veya endoskopi yöntemiyle de teşhis koyulabilir.
GÖHR sebeplerinden biri; gebelik sürecinde artan progesteronun yemek borusunun alt ucundaki kasılma basıncını azaltması, gebeliği takiben rahimin genişlemisiyle birlikte mide ve karın iç basıncının artması bu hastalığın çıkmasını kolaylaştıran etmenlerdendir.
Doğumdan sonra vücudun fizyolojik yapısının eski haline dönmesiyle bu durum en aza iner. Bu hastalıkta düzelme olabilmesi için yaşam tarzında bazı değişikliklere gidilebilir. Örneğin; rahatsızlık veren besinlerin tüketilmemesi, yatak başlığının yükseltilmesi gibi… Hastalığın devamı durumunda mide asitliği düzenleyici ilaçlar kullanılmalıdır.
Nasıl Beslenmeli?
- Büyük porsiyonlarda, yüksek yağlı yemeklerden kaçınılmalı
- Kafein içeren içeceklerden uzak durulmalı
- İnflamasyon varlığında asitli ve baharatlı besinlerden kaçınılmalı
Gebelikte Bulantı, Kusma ve Hiperemezis Gravidarum
Bulantı ve kusma, gebelik sürecinde karşılaştığımız bir durumdur. Hamilelikte GİS molalitesi azalmaktadır. Buna bağlı olarak da hamilelik sırasında santral etkileri sonucunda gastrointestinal sistem molalitesi etkilenmekte ve sonuç olarak bulantı ve kusma ortaya çıkmaktadır. Gebeliğin ilerlemesiyle birlikte bulantı ve kusma azalır. Bunun yanı sıra gebelikte kusma ve bulantı olması erken doğum ve düşük sıklığını azalttığı bilinmektedir.
Hiperemezis gravidarum(HG) ise hamilelikte şiddetli bulantı ve kusma olarak açıklanabilir. Anne ve bebeği olumsuz etkilemektedir. Belirtileri gebeliğin ilk aylarında görülmeye başlar. Eğer gebeliğin ilerleyen dönemlerinde karın ağrısıyla birlikte kendini gösterirse peptik ülser, barsak tıkanıklığı veya karaciğer ve safra yolları ile ilgili bir hastalık düşünülmelidir. Hastalık durumunda protein içeriği yüksek olan gıdalar tüketilebilir. Bunun dışında B6 da bulantı ve kusmayı azaltıcı etki göstermektedir.
Gebelikte Kabızlık (Konstipasyon)
Kabızlık; gebelikte sık karşılaşılan bir problemlerdir. Gebelikte artan progesteron hormonu ile kalın bağırsak aktivitesinde azalma arasında ilişki olduğu gözlemlenmiştir.
Bu süreçte lifli gıdaların arttırılması, sıvı tüketiminin sağlanması kabızlığı iyi yönde etkilemektedir.
Hemorodial Hastalık
Gebeliğin son 3 ayında görülür. Anüs çevresinde kaşıntı, kanama ve ağrı oluşmasıyla belirtilerini gösterir. Tedavi için fitillerle lokal tedavi uygulanabilir.
Gebelikte Peptik Ülser
Peptik ülser toplumda sık görülmesine rağmen gebelerde nadir görülen bir hastalıktır. Peptik ülserin sebebi mide salgısının artması denilebilir. Sigara ve alkol kullanımı da peptik ülser oluşumunda etkilidir. Teşhis için endoskopi önerilir. Genellikle ilaç kullanımıyla tedavi uygulanır.
Nasıl Beslenmeli?
1)Enerji ve besin ögeleri yönünden yeterli ve dengeli diyet uygulanmalı
2)Yemek saatleri düzenli olmalı
3)Öğünler daha sık ama küçük olmalı
Safra Kesesi Taşı Hastalığı
Gebelerin az bir kısmında görülen safra kesesi taşı; hamilelikte değişen östörojen ve gebelik hormonun safra taşının bileşimine etkisiyle oluşmaktadır. Safra kesesi taşı tıbbi müdahale ile tedavi edilmektedir. İlk evrede ilaçla tedavi yöntemi uygulanır. Hastalığın devam etmesi halinde endoskopi veya cerrahi işlem uygulanır. Cerrahi işlem ise gebeliğin ikinci 3 ayında yapılması uygun görülür.
Gebelikte gastrointestinal hastalıklar bu şekildedir. Okuduğunuz için teşekkür ederimm..
KAYNAKLAR:
- https://acikders.ankara.edu.tr/mod/resource/view.php?id=124373
- https://drahmetdobrucali.com/gebelikte-gastrointestinal-sistem-ve-karaciger-hastaliklari/
- https://www.hakanyuceyar.com.tr/gebelik-ve-sindirim-sistemi-hastaliklari/
- https://www.turkjgastroenterol.org/content/files/sayilar/204/buyuk/1615.pdf
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
Tuğba Demirci
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik 3. Sınıf
