Hemodinamik Monitörizasyon: Kritik Hastalarda Kullanım

Hemodinamik Monitörizasyon: Kritik Hastalarda Kullanım

 

Herkese selamlar. Ben öğrenci hemşire Hanne. Sizlerle bu yazımda hemodinamik monitörizasyon konusunu ele alacağız. Hazırsak başlayalımm 🙂

 

Öncelikle monitörizasyonun kelime anlamına bakalım. Monitörizasyon kelime anlamı olarak karşılığı izlemektir. Tıpta ise karşılığı hastanın yaşamsal fonksiyonlarının izlenmesi yada takip edilmesidir. Monitörizasyonda temel prensip vücudun bazı bölümlerindeki oldukça spesifik biyofiziksel olayları, elektriksel sinyallere dönüştürerek gözle görülebilir, ölçülebilir ve hatta bir grafik kağıdına kaydedilebilir hale getirmektir.

 

Hemodinamik kelimesi de kan dolaşımı ve bu dolaşımı etkileyen fiziksel faktörleri konu alan bilim dalı olarak tanımlanmaktadır. Hemodinamik monitörizasyon, kritik hastalığı olan hastanın vasküler sistemine invaziv kateter yerleştirilerek; kan hacminin ve kan dolaşımının gözlenmesini kapsar.

 

Hastayı monitörize etme sebebimiz veri toplamak, tanıyı koymak, hastanın organ rezervlerini belirlemek ve tedaviye yanıtı görebilmektir.

Genel tanımlarından bahsettik. Kısaca hemodinamik monitörizasyon tekniklerinden bahsedelim.

Hemodinamik Monitörizasyon Teknikleri Nelerdir?

• Non-İnvaziv Yöntemler

• EKG: Kalp hızı, aritmi, disritmi

• NİBP (Manşonlu otomatik tansiyon ölçümü = Korotkoff sesleri): Sistolik-diyastolik-ortalama kan basıncı, kalp hızı

• Pulsoksimetre: Kalp hızı, SpO2

• İnvaziv Yöntemler

• Arteryel Kateterizasyon: Sistolik-diyastolik-ortalama arteryel basıncı, kalp hızı, arteryel gaz analizi (pH, PaO2, PaCO2, hemoglobin), santral venöz basınç dalga formunun analizi

• Santral Ven Kateterizasyonu:Santral venöz basınç, kalp hızı, santral venöz kan gazı analizi (pH, PcvO2, ScvO2, PcvCO2, hemoglobin),

• Pulmoner Arter Kateterizasyonu: Sistolik-diyastolik-ortalama arteryel basınç, basınç dalga formunun analizi, pulmoner arter basıncı, miks venöz kan gazı analizi (pH, PvO2, SvO2, PvCO2, hemoglobin), termodilüsyon yöntemi ölçümleri (CO, strok volüm, sağ ventrikül ejeksiyon fraksiyonu, sağ ventrikül end-diyastolik volüm)

• Özefagial Dopler: Kardiyak işlev ve volüm durumu hakkında sürekli bilgi akışı sunar, kardiyak performansı değerlendirmede descending aorta akımını kullanır, kardiyak parametrelerden sol ventrikül kontraktilitesi, preload ve afterload değerlendirir.
• İdrar Sondası: Şimdi de monitörize edilen parametlerden bahsedelim.

 

Monitörize Edilen Parametreler

• Kardiyovasküler Sistem

• Elektrokardiyografi: EKG, yalnızca kalbin oluşturduğu elektriksel aktiviteyi kaydeder.

• Periferik Oksijen Saturasyonu: Oksijen saturasyonu kandaki oksijen doygunluğunu ifade eder. Normal fizyolojik koşullarda yetişkinde ortalama değeri %95-100 arasında değişir.

• Arteriyel Kan Basıncı Monitörizasyonu: Kanı kalpten organ ve dokulara taşıyan basınçtır. SP/DP olarak ifade edilir. Normal fizyolojik koşullarda yetişkinde ortalama değeri 125/75 mmHg’dir.

• Santral Venöz Basınç Monitörizasyonu (CVP): Torasik vena kavadaki kan basıncıdır. Bu bölge kalbin sağ atriyum bitişiğinde bulunmaktadır. Bu değer, sağ atriyal basıncı göstermektedir. Normal fizyolojik koşullarda yetişkinde ortalama değeri 3-4 mmHg olup, 0-7 mmHg arasında değiştiği bilinmektedir.

• Pulmoner Arter Kateter Monitörizasyonu

• Kardiyak Output ve Hemodinamik  Değişkenler

• Pulmoner Sistem 
  

• Tidal volüm, Solunum hızı

• Dakika ventilasyon hacmi

• Arteryel kan gazları-pH

• Oksijen transporu değişkenleri

• End-tidal CO2

• Ekspiratuar oksijeni anestezik gazlar

• Transkutanöz oksijen ve CO2
  

• Renal Fonksiyon  
  

• İdrar outputu

• Plazma ve idrar osmolalitesi

• Osmolar ve serbest sıvı klirensleri

• Kanın monitörizasyonu

• Hematokrit ve hemoglobin

• Kan ve plazma volümü

• Serum elektrolitleri ve kan kimyası
  

• Nöromusküler Fonksiyon

• Temperatür

• Santral Sinir Sistemi

• Elektroansefalogram

• İntrakranyal basınç

 

Hemodinamik Doğrular

• Taşikardi her zaman kötü bir şeydir.
• Hipotansiyon daima patolojiktir.
• Normal CO yoktur, kişi için yeterli yada yetersiz CO vardır.
• CVP sadece hastalıklarda yükseltilir.

 

Bu yazımda sizlere hemodinamik monitörizasyonun tanımından, hangi amaçla kullanıldığından, hemodinamik monitörizasyon tekniklerinden, monitörize edilen parametrelerden ve hemodinamik doğrulardan bahsetmeye çalıştım. Umarım başka bir konuda yine görüşme fırsatımız olur. Bir diğer yazıda buluşana kadar görüşmek üzere. İyi okumalar, sevgi ile kalın.

---

EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu  fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
Yazı konumuzun da içerisinde yer aldığı Kongre Tadında Yoğun Bakım Hemşireliği Akademisi için tıklayın.

---

YAZAR:Hanne Kılavuz
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi – Hemşirelik – 3. sınıf
Etkin Kampüs Hemşirelik Departmanı Blog Yöneticisi
Linkedln