İmplantolojide Cerrahi Komplikasyonlar
İmplant; eksik dişlerin tedavisinde kullanılan ve çene içerisindeki kemiğinin içerisine yerleştirilen titanyumdan yapılmış vidalardır. Temel amaçları kaybedilen dişlerin yerine doğal dişlere en yakın yapıyı koyarak ağız sağlığını, fonksiyonel özellikleri ve estetiği sağlamaktır.
Dental implant tedavilerinde başarı oranın %88-%97 arasında olduğunu bilmekteyiz. Dişin başarılı sayılabilmesi için çiğneme, ezme, koparma gibi fonksiyonların tümüne karşı sağlıklı ve güçlü bir duruş sergilemesi gerekmektedir. Bu da implantların çene kemiği ile olan uyumuna bağlıdır. Bu yüksek başarı oranına rağmen tüm cerrahi işlemlerde görülebileceği gibi implantolojide de implant yerleştirme sırasında veya yerleştirildikten sonra bazı komplikasyonlar meydana gelebilir.
- İntraoperatif Komplikasyonlar
İntraoperatif komplikasyonlar, yani işlem sırasında gerçekleşebilecek komplikasyonlar hekim hatası veya hastanın anatomik yapısına bağlı olarak oluşur. İmplant tedavisine başlamadan önce detaylı ve özenli bir ağız içi muayene yapılması gerekir. Bu sayede fenestrasyon gibi komplikasyonlar tespit edilerek tedavi prosedürü şekillendirilir, değişik greftleme yöntemleri ile fenestrasyon tedavi edilir.
İmplant için gerekli şartlar sağlanıp işleme başlandığında tüm cerrahi operasyonlarda olduğu gibi hekimin aşırı dikkati büyük bir rol üstlenir. İşlem sırasında kanama, sinir hasarı, açısal hatalar, implant yerleştirme sırasında hasarlar meydana gelebilir.
İmplant cerrahisi sırasında arterlerin zarar görmesi ciddi kanamalara yol açar. Operasyon öncesi üç boyutlu grafiler alınıp bölgenin kemik yapısı incelenmeli, vasküler yapıların çeneye giriş ve foremenlerden çıkış konumları mutlaka tespit edilmelidir. Yine operasyon öncesi dikkatli bir radyolojik değerlendirme sonucu alınacak önlemlerle sinir hasarının önüne geçilebilir. İmplant yerleştirildikten hemen sonra yapılan üç boyutlu radyografik değerlendirme ile de implantın yanlış yerleştirilme durumunda erken müdahale imkânı elde edilir. Radyografik değerlendirmenin yetersiz yapılması ve implantın komşu dişe çok yakın yerleştirilmesi sonucu komşu dişler hasar görebilir, bu noktada yerleştirme açısı oldukça önem taşır.
Bir diğer komplikasyon mandibula kırıkları, en çok korkulan komplikasyon olmakla beraber implant yerleştirilirken olabildiği gibi postoperatif de olabilir. Kemik yetersiz olduğunda gerekli önlemlerle kırılma riski minimuma indirilebilir.
İşlem sırasında; sürekli irrigasyon, doğru hızda çalışmak, drill sırası atlamamak, derinlik ölçer ile kontrol, yuva aksı ve implantların paralelliği, çevre dokulara zarar vermemek oldukça önemlidir.
- Postoperatif Komplikasyonlar
Operasyon sonrası görülen başlıca komplikasyonlar; enfeksiyon, kızarıklık, morarma, şişme, implantın yer değiştirmesi, implant kaybı, ağrı, iltihaplanma ve fraktürdür. Bu komplikasyonlar hekim hatasından kaynaklı olabileceği gibi hastanın dikkat etmemesi veya hijyen sorunları kaynaklı da olabilir.
Ağız ortamının mikroorganizma girişine doğrudan açık olduğu hastaya uygun bir şekilde anlatılmalıdır. Basit komplikasyonlar arasında olan ağrı, şişlik, kızarıklık, morarma gibi durumların önüne geçebilmek için soğuk kompres, ağız gargarası, antibiyotik tedavisi ve benzeri yöntemlerle implant sonrasında oluşması normal olan komplikasyonlar kısa sürede giderilir.
Doktor hatasından kaynaklanan veya hijyen eksikliği sonucu ortaya çıkan enfeksiyon, iltihaplanma veya implantın yer değiştirmesi, implant kaybı gibi implantın yerleştirilme şeklindeki hatalardan kaynaklanan ciddi boyuttaki komplikasyonların tedavileri de daha ciddi boyutlardadır.
İmplant sonrası oluşan komplikasyonların tedavi süresi, komplikasyonun ne olduğuna bağlı olarak değişmektedir. Basit komplikasyonlar ve ağrı gibi öngörülen muhtemel sorunlar birkaç günlük tedaviler sonrası giderilerek kişi normal hayat akışına dönebilir. Bu sürecin hekim hasta iş birliğiyle büyük bir dikkat, özen ve hijyen gerektirdiği hiçbir zaman göz ardı edilmemelidir.
- Kaynakça:
- BÜYÜKAKYÜZ Nevin, DARWISH Ammar (2009), İstanbul Üniversitesi Diş hekimliği Fakültesi Dergisi, Cilt: 43, Sayı: 1-2 Sayfa: 1-6
- Shahid R. Aziz, DMD, MD, Hard and Soft Tissue Surgical Complications in Dental Implantology, PubMed
- Alpha Omegan 2014, Spring;107(1):8-12 Complications in implant dentistry, PubMed
Sabiha Akbaba
Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi
3. Sınıf Temsilcisi