Geçmişten bugüne insanla hayvan arasında derin bir etkileşim bulunmakta. Eskiden hayvanlar daha çok ihtiyaçları gidermek amaçlı kullanılırken zaman geçtikçe hayvanlara olan bakış açısı değişip gelişti ve günümüzde birçok insan hayvan dostlarıyla birlikte yaşamaya başladı. Peki sizce hayvan dostlarımızla yaşamanın bize ne gibi faydaları var? Araştırmalara göre evcil hayvanı olanların diğer kişilere göre daha az yalnızlık hissettiği, kaygı stres semptomlarını daha az yaşadığı görülmüştür. Özellikle evcil hayvanı olan çocuklu ailelerde, çocuklarda sorumluluk bilinci, özgüven ve empati duygusunun arttığı fark edilmiştir. Bununla ilgili olarak günümüzde ise hayvan destekli terapiler yaygınlaşmaya başladı. Küçük yaştaki çocuklardan yaşlısına kadar herkes bu terapilerden yaralanabilmekte.
Peki Hayvan Destekli Terapi ne demek, önce bundan bahsedelim. Belli bir şekilde eğitilmiş hayvanların fiziksel ve psikolojik tedavilerde yardımcı olmasına Hayvan Destekli Terapi denir. Çocuklarda yaygın görülen gelişimsel bozukluklarda (down sendromu, otizm vb.), psikolojik rahatsızlıklarda, Demans ve Alzheimer gibi hastalıklarda tedavi olarak bu yöntem kullanılmaktadır. Hayvan dostlarımızdan hangileri bu çalışmalarda yer almakta, bir de buna bakalım.
Köpekler: Tabi ki de insanın sadık dostu olan köpekler bu listenin en başında yer almaktadır. Görme ya da işitme engeli olan kişilerin rehberleri olarak özgürce hareket etmelerine yardımcı olur. Ayrıca Down Sendromu ya da Otizm gibi rahatsızlığı olan çocukları sosyalleşmeye teşvik amaçlı da kullanılır.
Kediler: Okşandığında insanın stresini azaltan, huzur veren sevimli kedi dostlarımız da terapilerde kullanılmaktadır. Anksiyete, stres ve depresyon gibi psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde faydaları vardır. Özellikle yaşlı insanlar tarafından tercih edilen bir hayvandır.
Atlar: Asil duruşlarıyla ünlü olan atlar, köpekler kadar yaygın olarak kullanılan terapi hayvanlarındandır. At binmek dengeyi ve koordinasyonu geliştirir, özgüven ve disiplin sağlar, ayrıca kas ve sinir sistemine de büyük faydaları vardır. Hipoterapi adıyla da bilinen atlı terapi down sendromu, omurilik yaralanmaları, otizm, kas ve iskelet sistemi rahatsızlıkları gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılır.
Yunuslar: Yunusla terapi de günümüzde kullanılan terapilerden biridir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, istemsiz hareket ve kas spazmları gibi rahatsızlıklarda yunusla terapi uygulanabilir. Ülkemizde bazı yerlerde yunus rehabilitasyon yerleri bulunmaktadır.
Tavşanlar: Küçük tatlı bedenleriyle herkesi kendine sevdiren tavşanlar da terapi için harika hayvanlardır. Kolay taşınabilir olması, sosyal olması ve oyun oynamayı sevmesi terapi için büyük faydalar sağlar. Özellikle psikolojik problemlerin tedavileri için ideal bir hayvandır.
Burcu Kuzucu
Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi 1.sınıf
Kaynaklar:
https://gonullupsikolog.org/blog/hayvan-destekli-terapi-ve-hayvanlarin-insan-psikolojisi-uzerindeki-olumlu-etkileri
https://www.husson.edu/online/blog/2022/07/benefits-of-animal-assisted-therapy
https://www.thesprucepets.com/therapy-animals-4174886