Kaizen Nedir?

Çevremizde sürekli iyileştirme ve gelişme kavramları aslında kaizen çatısı altında toplanmaktadır. Sürekli daha iyiye ulaşmayı hedefleyen bir anlayış olarak karşımıza çıkan bu kavram kökenini; Japonca’daki Kai: Değişim ve Zen: İyi sözcüklerinin birleşmesinden almaktadır.

Kaizen temelde, “Herkesi kapsayan sürekli iyileştirme” anlamına gelmektedir. Bu kelime ayrıca bir felsefeyi ve bir yaşam biçimini de ifade eder: “Her geçen günün bir önceki günden daha iyi olması için evde, iş yerinde ve sosyal yaşamda sürekli çaba sarf etmek.

Kaizen Felsefesi Nedir?

Kaizen felsefesine göre herkes ve her şey iyileştirilebilir. İster özel yaşamında olsun, ister iş yaşamında olsun ya da endüstriyel alanda faaliyet gösteren firmalarda olsun her zaman bir üst seviyeye çıkmayı amaçlar. Kaizen de bir firmanın “Ben en iyisiyim.” deme lüksü yoktur, çünkü bu felsefe de mükemmellik diye bir şey yoktur. Disiplin ve çalışkanlıkları ile tüm dünyada takdir edilen Japonlar kaizen ile kısa vadede iyileşme, uzun vadede gelişimi sağlamaya yöneliktir. Önemli olan bu felsefeye inanarak yola çıkmanızdır.

Kaizen genel olarak; toplam kalite yönetimi, verimlilik, kalite iyileştirme, sıfır hata, ürün geliştirme, grup faaliyetleri, otomasyon ve kalite çemberleri gibi konuları kapsamaktadır.

Kaizen proseslerine tüm çalışanlar dahil olacağından dolayı bireysel hareket etmek yerine takım olarak hareket etme bilinci kazandırır. Çalışanların fikrinin alınmasından dolayı, kendilerini önemli hissetmelerini ve işlerine değer katmalarını sağlar.

Standartlaştırma sürecinden dolayı, firmadan ayrılan bir çalışanın yerine gelen kişi aynı döngüyü devam ettirebilir. Maliyetlerin azaltılmasına yardımcı olacağı gibi israf yapılmasını engeller. Her uygulama ya da yöntemin olduğu gibi kaizenin de prensipleri, bulunmaktadır.

Kaizenin Amacı Nedir?

Kaizenin en önemli hedefi müşteri memnuniyetini artırmak olsa da bu amacı gerçekleştirirken, maliyetleri azaltma, toplam kaliteyi artırma ve zaman kazanma gibi konular ön plana çıkmaktadır. Bunların yanı sıra manevi boyunda ise takım halinde hareket etme kabiliyeti kazandırır. Kişilerde yapabiliyorum motivasyonu oluşturur.

Kaizen Tekniği Nasıl Uygulanır?

Kaizen yaklaşımı süreci iyileştirerek, sonucun iyi olmasını amaçlar. Ağırlıklı olarak endüstriyel iş kollarında uygulansa da her firma ya da birey kendi süreçlerini gözden geçirerek tasarlayabilir. Kaizen tekniği ile emek, maliyet ve zamanı yavaş ancak sürekli olarak iyileştirmedir. En üst kademeden en alt kademeye kadar tüm çalışanlar sürece dahildir ve uygulamanın başarılı olabilmesi için herkesin sürece inanması gerekir. Tüm çalışanların fikir ve sorunları dinlenildikten sonra iyileşme aşamasına geçilir. Amacı kısa vadede iyileşme, uzun vadede gelişme elde edilmesidir.

Kaizen de gelişim asla durmaz ve geliştirme ya da iyileştirme yapılamayacak hiçbir şey yoktur. Yani bu süreçte iyileşme tamamlandı diyebileceğiniz bir durum yoktur. İş hayatına uygulamanın yanı sıra günlük hayatınızda kendinizi geliştirmek içinde kaizenden faydalanabilirsiniz. Örneğin, bir anda kilo vermeye uğraşmak yerine küçük küçük ancak kalıcı bir şekilde kilo verebilirsiniz. Kilo veriminiz sürekli olacağı için motivasyon kaybı da yaşamamış olursunuz. Belki düzenli kitap okuma alışkanlığı kazanmak istiyorsunuzdur. Günlük belirleyeceğiniz limiti 5 – 10 sayfa olarak belirleyip, zamanla artırabilirsiniz.

Kaizen Prensipleri

Sorun olduğunun kabul edilmesi,
Düşük maliyetli projelerin seçilmesi,
“Biz” odaklı olarak ilerlemesi,
Amacının sadece ekonomik çıkar olmaması,
Önceliğin en başta saptanması,
PUKÖ döngüsünü izlemesi,
Doğru ve uygun çözüm yollarının kullanılması olarak dikkate alabilirsiniz.

Kaizenin uygulama süreci 4 ana adımdan oluşmaktadır, bu adımlara PUKÖ Döngüsü adı verilmiştir.

Pukö Döngüsü

PUKÖ Döngüsü , iyileştirme faaliyetlerini gerçekleştirmek,sonuçlarını kontrol etmek ve ilerlemenin kalıcı olması için yapılan bir faaliyettir.Aşağıda görüldüğü gibi 4 adımdan oluşmaktadır.

1.Planla (PLAN)

PUKO analizindeki P harfinin temsil ettiği Planlama aşaması için dört hafta önce çalışmalara başlanır. Planlama aşamasında kaynaklar tanımlanır ve hedefler belirlenir. Bir problemin fark edilmesi ,mevcut durum analiz edilmesi ve iyileştirme planı için veri toplanır. Söz konusu olan işin ne,ne zaman,nasıl,ne kadar sürede , kimler tarafından yapılması gerektiği kararlaştırılır.Görev dağılımları yapılır ve gerçekçi hedefler belirlenir .5N-1K , beyin fırtınası ,pareto analizi,sebep – sonuç diyagramı gibi problem çözme araçları kullanılır.

2.Uygula (DO)

Süreçler uygulanırken her süreç için ayrı ayrı ve çok kısa zamanlarda –bazen günlük bazen saatlik bile olabilir- toplantılar yapılarak o süreçle alakalı çözümler bulunarak uygulanmaya başlanır.

3.Kontrol Et (CHECK)

Planlanan hedefe ulaşıp ulaşılmadığının kontrol edildiği aşamadır.

4.Önlem Al (ACT)

Hedeflenen iyileştirme çalışmalarının kalcı olduğundan emin olunur ,kalıcıysa standartlaştırılır ve şirketin tamamına uygulanır. Eğer sapmalar varsa bunların nedenleri araştırılır ve bu sapmaların kalkmasına yönelik çalışma yapılır.

Kaizen Çeşitleri

1.Hızlı Kaizen

Problemde köklü bir bilgi gereksinimine ihtiyaç duyulmayan ve vakit kaybetmeden hemen uygulamaya başlanabilecek bir Kaizen çeşididir. Bu projelerin çözümünde lider dahil en fazla 2 çalışma ekibiyle çalışılabilir.İyileştirme yapılırken işçi sağlığı, çevreye verilen zarar gibi etkenlerde göz önüne alınır.

2.Standart Kaizen

Kompleks yapılı problemlerde köklü bir araştırma yapılıp metodik yaklaşımlar kullanılarak çözüm bulmaya çalışılır. Ekip 3-4 kişilik olabilir.

3.Majör Kaizen

Kompleks ve kronik yapılı problemlerin çok daha detaylı ve uzun vadede çözüm vermesini bekleyerek yapılan çalışmadır. Ekip 3-7 kişilik olabilir ve kişi sayısının çok daha fazla olması tercih edilir. Her proses için ayrı ayrı ve çok detaylı incelemeler yapıldıktan sonra teknik bilgileri en iyi şekilde kullanarak prosesi iyileştirme çözümleri bulunur. Bu aşamada üretimde yapılan israflar ve düzensizlikler, ergonomik hatalar gibi problemler göz önüne alınır.

Kaizen’de süreç analizi yaparken Kaizen Metriği, Katma Değer Yüzdesi, Kök Analizi (5 Neden, Sebep Sonuç Diyagramı, Kontrol Belgeleri, Pareto Analizi, Beyin Fırtınası ile İyileştirme Seçeneklerini Belirleme), Beklenti-Zorluk grafiği gibi araçlar kullanılır.

Kaizen’in Prensipleri

Problemi kabul edin.
Çok para gerektirmeyen projeleri seçin.
Önce “bizim” problemlerimize bakın, ”onların” problemlerine değil.
Tek ölçü ekonomik çıkar olmamalıdır.
Önceliği saptayın. Projeyi kalite, maliyet, dağıtım vs. ilkelerine dayalı olarak yürütün.
Planla, uygula, kontrol et, önlem al (PUKÖ) çevrimini izleyin
Doğru çözüm araçlarını kullanın.

Kaizen’in Karakteristik Özellikleri

Değere göre yönetim
Tüm elemanların katılımı
Fonksiyonel takımın yeteneği
Tam odaklanma
Kısa sürede tamamlama
Atılgan Hedefler
Üretkenlik
İsrafın temizlenmesi
Hızlı karar verme
Tam ölçekli uygulama
Yeni süreçlerin eğitimi
Sürdürülebilirlik
İşgücünün geliştirilmesi

Hey üniversiteli! Yazı verimli geçirmek için bir tatil planın var mı? Kalabalık bir ekiple yaz tatili yaparken kariyer gelişimini desteklemeye ve network’ler oluşturmaya ne dersin?

Buraya tıklayarak sen de bütçene uygun, unutulmaz bir deneyimle yazını renklendirebilirsin! Summer MeetUp’ta seni de aramızda görmeyi çok isteriz ?

Şu yazılar da ilgini çekebilir:

https://www.etkinkampus.com/5s-nedir/2021/07/01/

https://www.etkinkampus.com/henuz-mezun-olamayan-muhendis-adaylarina-tavsiyeler/2021/06/27/

https://www.etkinkampus.com/turkiyede-ve-dunyada-staj-ilanlari-bulabilecegin-siteler/2021/06/25/