Kripto Para Nedir?
Günümüzde kripto para birimleri; pek çok kişi tarafından duyulmuş, devlet başkanlarından dev şirketlere kadar herkesin çok fazla dikkatini çekmiş durumdadır. Bugünlerde ise birçok kafe ve restoranlar, ödeme tercihi olarak kripto parayı sunuyor. Peki kripto paralar hakkında ne kadar şey biliyoruz? Kripto para basit tanımıyla takas işlemlerinde kullanılabilen, tamamen dijital, şifrelenmiş, sanal para birimidir. Kimilerine göre de geleceğin para birimi!
Bugün kullandığımız, banka kartları ve kredi kartları ile harcanılan ve aktarılan paralar da bir tür sanal paradır. Çünkü sadece sistem verilerinde değişiklik meydana gelir. Kripto paralar da aynı mantıkla çalışır. Ancak herhangi bir otorite ya da hükümet tarafından yönetilmeyen, yani merkezileştirilmemiş bir sistem mevcut, Bu özelliği ile de daha güvenli oluyor. Gelin birlikte kripto para nedir, ne değildir göz atalım!
Kripto Para Ne Değildir?
Herhangi bir devlet tarafından üretilen bir para birimi değildir. Merkezi para ve bankacılık sistemlerine bağlı değildir. Birileri tarafından yönetilmez. Klasik yollarla üretilmez, kazanılmaz ve takas edilmez. Taklidi neredeyse imkansızdır. Fiziki bir nesne de değildir. Yani öyle gidip beş onluk var mı abi diyebileceğiniz bir para birimi değildir.
Bitcoin Nedir?
En çok bilinen, en çok dolaşımda olan birim olması nedeniyle Bitcoin (BTC)’e “kripto paraların doları” desek yanlış olmaz. Bunun dışındaki diğer tüm birimler de “altcoin” olarak adlandırılıyor. Ethereum, Ripple, Litecoin ve Lota bunlarından birkaçıdır. Yaratılan ilk kripto para birimi Bitcoin olması sebebiyle piyasadaki diğer birimler BTC paritesine bağlı olarak işlem gördüğü için en çok onun adını duyuyoruz.
Kriptoloji Nedir?
Kriptoloji, bir şifreleme bilimidir. Verilerin bir sisteme göre şifrelenmesidir. Kripto paralar ortam üzerinde şifrelerin oluşturulması ve çözülmesi aracılığıyla transfer edilir. Hash fonksiyonları gibi algoritmalar kullanılır.
Kripto Para Nasıl Üretiliyor? Kripto Para Madenciliği Nedir?
Kripto paraların üretimi de kendileri gibi dağıtık bir sistem üzerinden gerçekleştirilmektedir. Yani kullanıcı temellidir. Kripto para birimlerinin üretim sınırı vardır, dolayısıyla üretilen kripto para miktarı arttıkça kripto para üretmek için çözülmesi gereken işlemler zorlaşır.
Üretim işlemi madencilik yoluyla oluyor, fiziksel bir madencilik olmasa dahi matematik problemleri çözmeye dayalı işlemler yapılıyor. Yani işlemci gücü ve internet bağlantısına sahip olduğunuz takdirde madencilik görevini, birisi tarafından görevlendirilmeksizin üstlenebilirsiniz.
Blockchain Nedir?
Kelime anlamı “blok zinciri” olan blockchain aslında tam da bu anlamı taşıyor. Teknolojik tanımını “şifrelenmiş işlem takibi sağlayan bir dağıtık veri tabanı” olarak geçmektedir. En çok bitcoin ile adı duyulan blockchain, aslında “veri” olan her yerde kullanılabilecek bir teknolojidir. Bitcoin’de bloklar kripto para alışverişine dair bilgileri barındırırken bir başka kullanım alanı olarak sağlık sektöründe hastaların en küçük tıbbi bilgilerini taşıyor olabilir. Bu sistem bloklar halinde ve dağıtık olarak kullanıldığı için takibi mümkün olmayacak bir hale geliyor. Sizden çıkan bilgi, karşı tarafa ulaşana ve kodlar eşleşip bu bilgi açığa çıkana kadar kimse tarafından erişilemiyor, yönetilemiyor veya yönlendirilemiyor.
Bitcoinde kullanılan blockchain teknolojisini ele alacak olursak, bloklar üzerinde para alışverişi bilgileri taşınıyor ve her bir işlemin doğruluğu, “bitcoin” kazanmak için problem çözen madenci adı verilen kişiler tarafından sağlanıyor. Böylece yapılan işlemin doğruluğundan şüphe edilmiyor.
Kripto Paraların Tarihi
Teknolojinin zıplama çağı olan 90’lardan beri dijital bir para birimi oluşturmak için birçok girişimde bulunuldu. Flooz, Beenz ve DigiCash gibi sistemler geliştirildi, fakat bu girişimler sahtekarlık, finansal sıkıntılar, şirket içi anlaşmazlıklar gibi sebeplerden dolayı başarısız sonuçlar verdi. Bütün bu çalışmalar güvenilir, üçüncü elden yaklaşım düşüncesini geliştirdi.
İlk kripto para olan Bitcoin, 2009 yılının başlarında Satoshi Nakamoto kod adıyla ortaya çıkan kişi ya da kişiler tarafından geliştirildi. Satoshi Nakamato tarafından geliştirildiği söylenmesine rağmen kim ya da kimler olduğu belli olmayan kişi(ler) tarafından açık kaynak kodlu yazılım olarak paylaşıldı. Bu ağ uçtan uca şifrelemeli dosya paylaşım platformlarına benzer konseptli bir platform üzerinden ilerler.
Kripto Paralara Güvenilebilir Mi?
Ödeme sistemleriyle ilgili en önemli problemlerden birisi aynı paranın iki kere harcanması olasılığıdır. Bunu önlemek için kullanılan geleneksel yöntem, yapılan işlemlerin kaydını tutan merkezi bir aracı (bankalar) koymaktır. Ancak bu sistemde araya, sizin bütün sermayenizi kontrol edebilen bir otorite girer. Bu da güvenilirliği kripto paraya göre düşük bir durum oluşturur.
Ancak merkezsizleştirilmiş, başka bir deyişle dağıtık bir ağda, işlemin gerçekleşebilmesi için sistemin her parçasının onay vermesi gerekmektedir. Bu işlemler blockchain aracılığıyla yapılmaktadır. Bu sayede yapılan her işlem herkes tarafından görülmektedir.
Transfer işlemlerinin hepsi, gönderici ve alıcının cüzdan adresleri ve yollanılacak miktar bilgileriyle gerçekleşir. Takas ya da gönderi işlemi, gönderen tarafından doğrulanmalı ve daha sonra sistem tarafından onaylanmalıdır. Onaylama işlemi sadece madenciler tarafından kriptografik bir bulmaca çözülerek gerçekleştirilir. Bir işlem onaylandığı takdirde geri döndürülemez. Kripto paralar için en büyük riskler hack’lenme ve saldırı olasılığıdır.
Hükümetler Kripto Paradan Neden Korkuyor?
Bazı devletler tarafından kripto paralar yasal değildir. Yasal olanlar da zaman zaman buna bir tehdit olarak bakmakta. Kripto para birimlerinin devletler tarafından tehdit olarak algılanmasının nedeni; kara para aklama, vergi kaçırma gibi illegal işler için çok rahat kullanılabiliyor olmasıdır. Bu paralar sanal defterlerde tutulduğu için ve bu defterler de bir bakıma bölünmüş şekilde milyonlarca kullanıcının bilgisayarında yer aldığı için merkezi bir otorite tarafından takip edilemezler. Bu da hükümetlerin önünü kapatan bir şey. Yine benzer nedenlerle bankalar ve sivil toplum örgütleri bu konuda hükümetlere baskı uygulamaya devam etmektedir.
Kripto Para Yasal Mıdır?
Kripto paraların yasal oluşu ülkeden ülkeye değişmektedir. Bazılarında yasallık durumu hala belirsiz ya da değişkenken, bazı ülkeler kullanımına ve ticaretine açık açık izin vermektedir. Bazı ülkeler ise kripto para kullanımını yasakladı veya kullanıma sınır getirdi.
“Bitcoin yasal mı?” gibi sorular pek çok kişi tarafından soruluyor. Şu anda Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından Bitcoin kullanımına ilişkin yasa ya da kısıtlama getirilmedi. Bu yüzden Bitcoin ya da diğer kripto paraları cüzdanınızda bulundurmaktan, almaktan ya da satmaktan dolayı ceza almanız imkansızdır.
Kripto Paradan Kazancınız Vergilendirilebilir Mi?
Hesabınıza düzenli para girişi tespit edildiği takdirde, kazancınız üzerinden vergi talep edilebilir. Maliye tarafından bu kazancınız sorgulanırsa bu geliri kripto para takas işleminden veya madencilikten elde ettiğinizi belirtebilir, gerekli durumlarda bu işlemlerinizi hesap dökümlerinizi kullanarak doğrulayabilirsiniz.
Kripto Paraların Avantajları Nelerdir?
- Hiçbir merkez bankasına bağlı olmadığı için ülkelerin ekonomik durumundan etkilenmemektedir. Tabii kendi içerisinde iniş ve çıkışlarının olduğunu da belirtelim.
- Hesabın dondurulması ya da hesaba el konulması mümkün değildir.
Kripto Para ve Blockchain Zirvemizde kripto paralar hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak istersen seni zirvede bekliyoruz!
Ücretsiz kayıt için buraya tıklayabilirsin!
Şu yazılarda ilgini çekebilir;
https://www.etkinkampus.com/bir-kripto-para-versem-tost-alabilir-miyim/2021/03/20/
https://www.etkinkampus.com/ucretsiz-e-kitaplara-erisebileceginiz-8-web-sitesi/2021/04/10/
