Manipülatif Renkler: İlaçların Renkleri Ve Anlamları
Gözlerimizi kapatıp güneşi ve gökyüzünü hayal ettiğimizde güneşin içimizi ısıtan turunculuğu ve gökyüzünün huzur veren maviliğini hissetmemek neredeyse imkansız. İşte bu yüzden renklerin hayatımızdaki rolleri büyüktür. Bazıları huzur verip motive ederken bazıları da huzursuz edip odaklanmamızı engeller.
Peki, aldığımız ilaçların renkleri ile beklenen etkinlikleri arasında bir ilişki olabilir mi? Yani ilaçların renkleri onların etkinlik düzeylerini arttırabilir mi?
İşte sevgili okurum, bugün seninle bu soruların cevabı üzerinde duracağız. Hazırsan başlayalım.
İlaçların renkli üretilmelerinin birçok sebebi var, bunlar:
- Pazarlama stratejisi
İlaç üreticileri renkleri bir pazarlama taktiği olarak kullanıp hastaların hafızasında yer edinmeyi hedefliyor. Örneğin bir kişi bir ilacı kullanıp olumlu bir sonuç aldığında ilacın rengini hatırlayarak aynı ilacı tercih etme eğiliminde oluyor. Böylece ilaç markaları insanların zihinlerinde belirli çağrışımlar yaratmayı başarıyor. Örneğin Viagra’nın mavi hap olarak bilinmesinin sebebi, onu üreten markanın, mavi rengi kendisine mal etmiş olmasından kaynaklanıyor. Keza Abdi İbrahim’in kırmızımsı turuncu Cold Away’i aklımıza gelebiliyor. Sözün özü bir firma , markalaşmak için bir renk belirleyip üretim süreçlerinde hep bu rengi kullanabilir.
- Plasebo etkisi
Plasebo etkisi; aslında hiçbir etkisi olmamasına rağmen bir ilacın veya tedavinin, psikolojik veya fiziksel bir duruma sebep olacağının düşünülmesi anlamına geliyor.
Bilim insanlarınca bazı gruplar üzerinde yapılan bir çalışmada bir gruba kırmızı ve sarı renkli haplar verilip bunların dikkat toparlayıcı (uyarıcı), diğer gruba ise mavi ve yeşil haplar verilip bunların sakinleştirici rahatlatıcı olduğu söyleniyor. Böylece katılımcılar ilaçları kullanmadan önce kendilerine söylenenler üzerine haplarla ilgili bir beklentiye giriyor. Halbuki her iki gruba da aynı etkiye sahip haplar veriliyor. Ve çalışma sonucunda katılımcılar ilaçları kullandıklarında, öncesinde onlara haplar hakkında ne söylenmişse onu deneyimliyor. Yani kısacası ilacın etkisi, ilacın renginin psikolojimizdeki karşılığına göre de değişebiliyor.
- Kolay ayrıt edilme
Farklı renkteki ilaçlar hastalar tarafından daha rahat ve kolay ayrıt edilebiliyor. Örneğin yaşlı hastaları düşünelim. Almaları gereken ilaçları renklerine göre belirleyip hangi ilacı hangi zaman diliminde alması gerektiğini daha kolay belirleyebilir. Onlar için renkleri birbirinden farklı ilaçların kullanımı daha kolay oluyor. Bu durum biz eczacılar için de bir avantaj. Aynı etkiye sahip farklı ilaçları satmamız için o ilaçların sadece içeriklerini değil, kapsül mü toz mu, mavi mi pembe mi olduklarına dair ayrımları da bilmemiz gerekiyor. Böylece hastalarımıza ilaçlarını hızlı bir şekilde ulaştırabiliyoruz ve doğru almalarını sağlamak daha da kolay hale geliyor.
4.Kimyasal bileşenler
İlacın rengi onu oluşturan kimyasalların rengi ve yoğunluğuyla da bağlantılı. Örneğin bir hap beyazsa onu oluşturan bileşenlerin beyaz rengi ortaya çıkardığını gösterir. Bazen de kapsülün içindeki kimyasal bileşenlerin sabit durmalarını, ışığa duyarsız olmamalarını sağlamak için kapsüle renklendirici ve opaklaştırıcı eklenir. Bunun nedeni kapsüllerin bozulmasını önlemektir. Elinizde mor bir kapsül var diyelim, bunun renk pigmentinin mor olması, ilacın içindeki kimyasalları ışıktan korumak için bir perde görevi görebilir.
Sonuç olarak ilaçların renkleri , hem bilimsel hem de psikolojik nedenlerle seçilir. İlaç seçimi yaparken mutlaka doktorunuzun önerilerine uymalı ve ilaçların renklerine göre karar vermemelisiniz.
Sevgili okurum; sağlıkla kal, hoşça kal.
Kübranur Çoban
Dicle Üniversitesi Eczacılık Bölümü
2. Sınıf Temsilcisi