Kişilik bozukluğu, teşhis ve tanısı genelde çocukluk-ergenlik döneminde konulan, kişinin bilişi, davranışı ve duygulanımında uzun süreli ve kalıcı olarak seyreden bir sağlık sorunudur. Kişilik bozukluğunun genel anlamda tek bir tanımı bulunmasına rağmen farklı kişilik bozuklukları görülmektedir. Bu kişilik bozuklukları DSM-5 Tanı kriterine göre A-B-C şeklinde üç ana kategoride yer almaktadır.
Narsistik kişilik bozukluğu ise, b kategorisinde yer alan, tutarsız ve düzensiz davranış dizisini göstermektedir. Normalden daha fazla görülen bu tutarsız ve düzensiz davranışlar, kişilerin gündelik hayatlarındaki işlevselliğini de etkilemektedir.
Narsistik Kişilik Bozukluğunda Hangi Belirtiler Bulunmaktadır?
- Kendilerini başkalarından daha çok önemseme
- Kendilerini sürekli kusursuz ve mükemmel görme
- Kendilerini sürekli kusursuz gördüklerinden dolayı da bencil, kibirli, küstah ve kıskanç şekilde davranmaları
- Kendilerini hataları bile olsa sürekli haklı ya da doğru bulmaları
- Kendilerini sıra bekleme ya da izin isteme gibi olağan durumlarda görmemeleri
- Kendilerini sürekli ilgi odağı haline getirmeleri
Bu görülen belirtilerden beş ya da daha fazlasının varlığı kişilerde narsistik bozukluk olduğuna işaret etmektedir. Aynı zamanda bu belirtilere ek olarak narsistik kişilik bozukluğunun da iki ayrı çeşidi bulunmaktadır.
Bunlar;
Büyüklenmeci Narsisizm: Kendilerini diğerlerinden üstün görmelerinden dolayı baskıcı ve saldırgan tutum sergilemektedirler.
Kırılgan Narsisizm: Kendilerine sürekli ayrıcalık ve ilgi beklerler. Bu ilgi ve ayrıcalık gösterilmezse kırılgan ve hassas davranmaktadırlar.
Hangi Durumlardan Kaynaklı Kişilerde Narsisizm Bozukluğu Görülür?
Kişilerin genetik yapısı ve içinde bulunduğu sosyal çevreden dolayı kaynaklanabilir. Özellikle birincil bakım veren ebeveynleri tarafından yetiştirilme tarzı bu durumu tetikleyebilmektedir. Örneğin sevme ve bakım verme konusunda ebeveynlerin eksik olması, ilgisiz/sevgisiz ebeveyn olmaları ya da istismar/ihmal eden ebeveyn olmaları çocukları narsistik bir kişiliğe sürükleyebilmektedir. Bununla birlikte bu tür çocuklarda küçüklükten itibaren empati duygusunun verilmemesi de görülebilmektedir.
Narsisizm Kişilik Bozukluğunda Tanı Ya Da Teşhis Neden Çocukluk-Ergenlik Döneminde Konulmaktadır?
Kişilik; birincil bakım veren ebeveynleri tarafından sosyal çevresiyle birlikte temelleri atılan, değiştirilmesi oldukça zor olan bir yapı olarak görülmektedir. Kişiliğin oluşumu çocukluktan itibaren geldiği için kişilik bozukluğu durumunda, çoğunlukla çocukluk-ergenlik döneminde tanı ya da teşhis konulmaktadır.
Narsisizm Bozukluğunun Tedavisi Nedir?
- Narsisizm bozukluğunda ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Fakat bu bozukluğun yanı sıra komorbid bir eş tanı varsa, kişiler uzman psikiyatrist tarafından reçeteli ilaç kullanabilmektedir.
- Ek olarak narsisizm bozukluğunun tedavisi bireysel psikoterapidir. Daha çok bilişsel davranışçı psikoterapi ve psikodinamik terapiler verilmektedir.
!! Narsisizm Bozukluğu, anormal bir kişilik yapısıyla ilgili olduğu için ve kişiliğin temelleri çocukluk zamanlarında atıldığı için değiştirilmesi oldukça zor olabilmektedir. Fakat ne kadar zor olursa olsun terapiye gitmek ve bu konuda uzman psikolog ve psikiyatristler tarafından destek almak her zaman için en doğru yol olarak görülmektedir.
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:Şerife Okur
Ufuk Üniversitesi Psikoloji 4. Sınıf
KAYNAKLAR
1- Battal, F. B. (2016). Narsisistik kişilik yapılanmasının aile ve çocuk bağlamında incelenmesi (Doctoral dissertation, Necmettin Erbakan University (Turkey)).