Priformis Sendromu ve Tedavi Seçenekleri
Piriformis sendromu sıklıkla yanlış teşhis edilen siyatik, bacak veya kalça ağrısı ve sakatlık nedenidir. Siyatik sinir, piriformis kası tarafından kalça içinde sıkıştırılabilir; kas kasılması, palpasyon veya uzun süreli oturma ile ağrı artar. Doğru tanı için kapsamlı bir tıbbi öykü ve fizik muayene şarttır. Piriformis sendromunu siyatik, alt ekstremite zayıflığı ve ağrının diğer nedenlerinden ayırmak için tanı testleri kullanılabilir. Piriformis sendromuna potansiyel olarak katkıda bulunan birçok faktör olsa da, klinik tablo oldukça tutarlıdır; hastalar sıklıkla gluteal/kalça bölgesinde bacağın arka kısmına “ateş eden”, yanabilen veya ağrıyan (yani “siyatik”) ağrı bildirmektedir. ağrı gibi). Ayrıca kalçalarda uyuşma ve siyatik sinirin dağılımı boyunca karıncalanma hissi de nadir değildir. Siyatik sinir, kalçanın dış rotatoru olarak görev yapan piriformis kasının hemen yanından geçer. Dolayısıyla piriformis kası tahriş olduğunda veya iltihaplandığında, siyatik siniri de etkiler ve bu da siyatik benzeri ağrıya neden olur.
!!! Piriformis sendromunun semptomlarını taklit edebilen diğer durumlar arasında lomber kanal stenozu, disk iltihabı veya pelvik nedenler yer alır.
!!! Tahmini yeni bel ağrısı ve siyatik vakalarının yıllık 40 milyon olduğu düşünülürse, piriformis sendromunun görülme sıklığı yılda yaklaşık 2,4 milyon olacaktır. Vakaların çoğunda piriformis sendromu orta yaşlı hastalarda ortaya çıkar ve bildirilen erkek/kadın hasta oranı 1:6’dır.
Piriformis Sendromunun Nedenleri
- Kalça veya kalça bölgesine travma
- Piriformis kas hipertrofisi (genellikle ağırlık kaldırma gereksinimlerinin arttığı veya sezon öncesi kondisyon dönemlerinde sporcularda görülür)
- Uzun süre oturmak (taksi şoförleri, ofis çalışanları, bisiklet sürücüleri)
- Anatomik anomaliler:
o İki parçalı piriformis kası
o Piriformis kasına göre siyatik sinir seyri/dallanma varyasyonları
– Popülasyonun %80’inden fazlasında siyatik sinir, piriformis kasının göbeği/tendonunun altına doğru ilerler ve buradan çıkar.
– Siyatik sinirin tibial ve ortak peroneal bileşenlerine erken (proksimal) bölünmesi, bu dalların piriformis kasının içinden ve altından veya kasın üstünden ve altından geçmesiyle hastaları piriformis sendromuna yatkın hale getirebilir.
Değerlendirme
Tanı öncelikle kliniktir ve dışlamadır. Fizik muayenede uygulayıcı piriformis kasını tahriş edecek germe manevraları yapmaya çalışmalıdır. Ayrıca siyatik sinirin etrafına elle basmak semptomların yeniden oluşmasına yardımcı olabilir.
Bu uzanımlar şunları içerir:
- Freiberg (uzatılmış uyluğun kuvvetli iç rotasyonu)
· Pace manevrası (uyluğun kaçırılmasına ve dış rotasyonuna dirençli)
· Beatty (yan yatan hastanın bükülmüş dizini masadan birkaç santim uzakta tutmasıyla ortaya çıkan derin kalça ağrısı)
· FAIR (fleksiyon, adduksiyon, iç rotasyon) manevraları
Ayrıca dışlanması gereken bazı bozukluklar arasında faset artropatisi, fıtıklaşmış nükleus pulposus, lomber kas gerginliği ve spinal stenoz yer alır.
Ultrason, MR, CT ve EMG gibi teşhis yöntemleri çoğunlukla yukarıdaki gibi diğer durumların dışlanmasında faydalıdır.
Tedavi Seçenekleri
Tedavi kısa süreli dinlenmeyi (48 saatten fazla değil), kas gevşeticilerin, NSAID’lerin kullanımını ve fizik tedaviyi (piriformis kasının gerilmesini, hareket açıklığı egzersizlerini ve derin doku masajlarını içerir) içerir. Bazı hastalarda piriformis kası çevresine steroid enjeksiyonu inflamasyonu ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Anekdotsal raporlar, botulinum toksininin semptomları hafifletmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Ancak ağrının geçmesi kısa sürelidir ve enjeksiyonların tekrarlanması gerekir.
Piriformis sendromu olan hastalarda ameliyat son düşünülmesi gereken konudur. Yalnızca fiziksel egzersiz dahil konservatif tedavinin başarısız olduğu hastalarda düşünülmelidir. Herhangi bir sıkışma varsa ameliyat sinirdeki basıncın hafifletilmesine yardımcı olabilir veya cerrah sinirdeki yapışıklıkları parçalayabilir veya yara izlerini giderebilir. Ancak ameliyat sonrası sonuçlar her zaman öngörülebilir değildir ve bazı hastalarda ağrı devam etmektedir.
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Uygulamaları
- Hot Pack (sıcak uygulama , egzersiz öncesi)
Dolaşımı arttırarak esnekliği artırır ve ağrıyı azaltır.
- Cold Pack (soğuk uygulama, egzersiz sonrası)
Vazokonstriksiyon ile dolaşımı ve kan akışını azaltarak ağrıyı azaltır.
- Derin doku masajı (fizyoterapistler tarafından uygulanmalıdır)
- Aerobik egzersizler (ortalama haftada 5 kez en az 20-30 dk yapılmalıdır)
Yürüyüş, yüzme, koşu, sabit bisiklet ve diğer su içi egzersizler vb.
- Core stabilizasyon ve Gluteal kaslara güçlendirme egzersizleri
- Priformis Germe Egzersizleri
Sporcularda Priformis Sendromu
Piriformis sendromlu sporcular, ağrısız hareket açıklığı, etkilenen tarafın kuvvetinde artış ve herhangi bir rahatsızlık olmadan performans gösterebildiklerinde aktivitelere dönebilirler. Hastaların aktivite öncesi esneme ve ısınma yapmaları gerekmektedir. Egzersize veya spor etkinliklerine geri dönme süresi semptomların şiddetine ve uygulanan tedavinin türüne bağlıdır. Genel olarak, kişi ne kadar uzun süre tıbbi bakıma veya fizik tedaviye başvurmazsa, rehabilitasyon süreci de o kadar uzun olur.
Priformis Sendromlu Hastalara Öneriler
Piriformis sendromlu hastalar aşağıdakilere uymalıdır:
- Uzun süreli oturmaktan kaçının
- Günde 2 ila 3 kez ve spora katılmadan önce esneme egzersizleri
- Hasta sürekli olarak eğitilmelidir. Olumlu bir sonuç almak istiyorlarsa hastalara uyumu sürdürmenin önemi anlatılmalıdır.
- Çoğu durumda, tam katılımdan önce en az 5 ila 10 dakika boyunca germe egzersizleri yapılarak ve uzun süreli oturma gibi risk faktörlerinden kaçınılarak tekrarlayan ağrı önlenebilir.
KAYNAKÇA
1.Parziale, J. R., Hudgins, T. H., & Fishman, L. M. (1996). The piriformis syndrome. American journal of orthopedics (Belle Mead, NJ), 25(12), 819-823. 07.09.2023
2.Hicks BL, Lam JC, Varacallo M. Piriformis Sendromu. İçinde: StatPearls. StatPearls Publishing, Treasure Island (FL); 2022. PMID: 28846222. 07.09.2023
3.https://www.spine-health.com/conditions/sciatica/piriformis-muscle-stretch-and-physical-therapy
- Probst, D., Stout, A., & Hunt, D. (2019). Piriformis Syndrome: A Narrative Review of the Anatomy, Diagnosis, and Treatment. PM & R : the journal of injury, function, and rehabilitation, 11 Suppl 1, S54–S63. https://doi.org/10.1002/pmrj.12189 07.09.2023
- Freiberg Test Görsel Kullanımı https://images.app.goo.gl/t7EArb6R8cZw7CnJ6 07.09.2023
- reiberg Test Görsel Kullanımı https://images.app.goo.gl/hcbbmbgDthsytVMq8 07.09.2023
- reiberg Test Görsel Kullanımı https://images.app.goo.gl/TmcRwnhuU33dh9FX8 07.09.2023
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
Hümeyra APAYDIN
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi FTR 4. Sınıf
Linkedln
