Önceki yıllarda protez diş kullanım yaşı 50’nin üzerindeyken son yıllarda 30-35 yaşlara kadar düşmüştür. Bu bağlamda protez dişlerden beklentiler de artmıştır.
Dişlerin durumu, sivriliği, rengi, konumu; gülüşümüzü, dudaklarımızı, konuşmamızı ve yüzümüze kadar çok fazla yapıyı etkiliyor. Hem doktor hem de hasta tüm bunları göz önünde bulundurarak çalışmalara başlar.
Komplikasyon terimi, tıbbi tedavi işlemlerinin ön görülebilen istenmeyen etkileridir. Yaygınlaşan kullanım ve yapılan klinik çalışmalar sonucunda biyolojik, mekanik ve estetik olarak sınıflandırılan çok çeşitli komplikasyonlar da görülmektedir. Biz de bugün estetik komplikasyonlardan bahsedeceğiz
Yüzün ve çevresinin uyum içinde olması çekici bir gülüş ile elde edilebilir. Protez hastalarında protezlerle doğal dişlere yakın bir estetik ve fonksiyonel bir gülüş elde etmek tedavinin amacıdır. Protezlerin yapımı sırasında estetik ve fonksiyonel ideal bir gülüş elde etmek için, anatomik ve protetik bileşenler dikkatli ve detaylı olarak analiz edilmelidir. Doğru materyal seçimi ve diş dizimi yaparak, hastanın estetik beklentilerini yerine getirmek mümkün olabilir.
Yapılan protezlerde estetiği sağlayabilmek için yeterli sert ve yumuşak doku varlığı olmalı ve protez komşu doğal dişleri renk, kontür, uzunluk ve genişlik bakımından iyi taklit edebilmelidir. Estetik komplikasyonların en önemli sebepleri;
– Dişeti çekilmesi
– İnterdental papilla kaybı
– Renk uyumsuzluğu
-Doğru materyal seçimi
-Yetersiz diş kesimi; kesim yetersiz olduğu için restorasyona yetecek alan oluşmaz, opak tabakanın üstüne gelecek porselene 1-1,5 mm alan kalmazsa porselen opak tabakayı gizleyemez.
-Laboratuvarla iletişimin iyi olmaması,
-Opak tabakanın kalın olması; aynı şekilde opak tabakası gerekenden kalın olursa porselene kalacak alan az olur
-Laboratuvarda yapılan hatalar; aşırı fırınlama vs.…
-Yetersiz restorasyon konturu yer almaktadır. Literatürde estetik komplikasyonlarla karşılaşma sıklığının %10 civarında olduğu bildirilmiştir.
Total protez yapımında en çok karşılaşılan estetik komplikasyonlardan biri diş dizimiyle ilgilidir. Dişlerin çok önde veya geride dizimi, diş renginin uygun seçilmemesi bazı sorunları da beraberinde getirir:
-Dudaklarda dolgun görünüm
-Dudaklarda çökmüş görünüm
-Dudaklarda kırışıklıklar
-Dişlerin çok veya az görünmesi vs..
Sabit protezlerde hasta beklentisine uygun ve birbiri ile uyum içinde morfolojilere sahip restorasyonlar yapılmalıdır.
– Yumuşak doku kaybı sonrası kaybedilen dokunun monolitik zirkonla restorasyonu-
Protez işlemleri çok aşamalı, uzun ve maliyetli bir tedavidir. Tedavide kullanılacak restoratif materyalden, diş kesimi, ölçü alımı, prova, simantasyon işlemine kadar olan süreçte yapılan hatalar başta fonksiyon, estetik ve biyolojik komplikasyonlar olarak geri dönüş yapar. Bu komplikasyonların önüne geçmek için bu aşamalarda dikkatli olmak ve hasta isteklerinin göz önünde bulundurulması gerekir. Tabi kontrol tamamen hastaya da bırakılmamalıdır. Hasta beklentileri, hekim seçimi, biyolojik sınırlılıklar ve laboratuvar ekseninde en uygun protezler yapılmalıdır.
Şu unutulmamalıdır ki ne kadar kaliteli malzemelerle protez yapılırsa yapılsın hasta doğal diş konforunu yakalayamayacaktır. Bu yüzden kaliteli yaşam, sağlıklı dişler, mutlu gülüşler diyoruz.
Gülsüm Comart
Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği 3. Sınıf
Referanslar
http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/DHFK502ET.pdf
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1075276
https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-tam-protezlerde-estetik-86515.html
https://medimagazin.com.tr/dis-hekimi/protez-dis-kullanim-yasi-35e-dustu-43580