Ruh Sağlığımızı Korumanın Yolları: Psikolojik İyi Oluş
Hepimizin hayatında zor günler, sıkıntılı süreçler oluyor. Bu süreçlerin üstesinden gelmeye çalışırken her birimizin kendine göre farklı çözüm yolları olabiliyor. Kimimiz arkadaşlarıyla bir kahve eşliğinde dertleşerek, kimimiz kendine bakım yaparak, kimimiz de ağlayarak bu zorlukların üstesinden gelmeye çalışıyor. İnsan doğası gereği olumsuza odaklanmaya daha yatkın olabiliyor. Sorunları zihninde büyütüp sadece kendi başına böyle olayların geldiğine inanabiliyor. Peki, biz uzmanlar olarak yaşadığımız bu zorluklara karşı psikolojik iyi oluşumuzu korumak için neler öneriyoruz?
Perma Modeli Nedir?
Alan yazında pozitif psikolojiye katkıları ile de bilinen Martin Seligman’ın PERMA modelini psikolojik iyi oluşumuzu korumak için hayatımıza alabiliriz. Peki, nedir PERMA modeli? PERMA İngilizce olarak beş maddenin baş harflerinin kısaltmasıdır. Türkçe olarak söylemek gerekirse pozitif duygular, akış, ilişkiler, anlam ve başarıdır. Haydi, bu beş başlığı detaylıca ele alalım.
-
Pozitif Duygular
Pozitif duygular denilince akla gelen mutluluk, keyif, neşe ya da bize haz veren duygular diyebiliriz. Bizlere bu duyguları hissettiren aktivitelerin, paylaşımların içerisinde olmak psikolojik iyi oluşumuzu olumlu yönde etkileyecektir. Bizleri kötü etkileyen, olumsuza çeken durumlarla veya kişilerle araya sınır koyabilmek psikolojik iyi oluşumuzu korumamızı sağlayacaktır.
-
Akış
Kişinin bir işle uğraşırken zaman, mekân algısını yitirdiği zamanın nasıl geçtiğini anlamadığı uğraşlarıdır. Örneğin bazı insanlar yapboz yaparken acıktığını dahi unuttuklarını söylerler. Eğer sizlerin de akış yaşadığı zaman mekan algısını yitirdiği uğraşıları varsa bu da psikolojik iyi oluşu destekleyecektir.
-
İlişkiler
İnsan sosyal bir varlıktır ve bir başkasıyla beraber vakit geçirmek, sağlıklı ilişkiler kurmak insanın ruh sağlığını korumasını destekler. Bu ilişkiler romantik ilişkiler olabileceği gibi sağlıklı aile ilişkileri, arkadaşlık ilişkileri gibi bütün ilişki çeşitlerini kapsamaktadır. İnsan yalnızlaştıkça, sosyal izolasyon yaşadıkça psikolojik sağlığını koruması güçleşir. Yapılan araştırmalara göre pandemi döneminde evcil hayvan sahiplenen ya da bitki bakan kişilerin diğer kişilere göre psikolojik sağlığının daha iyi olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma da bizlere gösteriyor ki mecburi sosyal izolasyon yaşadığımız dönemde bitki ya da evcil hayvan dahi olsa ilişkiler bizleri iyileştiriyor.
-
Anlam
Hayatımızda bir anlam ya da bir amacın olması hayata bağlılığımızı sağlar ayrıca insan kendini bir şeyin parçası hissettiğinde kendini ona adar. Bu da insanı anlam uğruna yaşadığında ruh sağlığını korur. Anlamsızlık ise olumsuza yönlendirir. “Ne için yaşıyorum?” gibi düşüncelere sürükler.
-
Başarı
En son maddemiz ise başarı. İnsan başarma duygusunu çocukluk çağından yetişkinlik dönemine kadar pek çok dönemde hisseder. Bu duygunun kişiye olumlu yönde etkileri görülmektedir. Başarısızlık hissetmek ise kişide yetersizlik duygusu oluşturabileceği gibi kişiyi olumsuz etkileyecektir.
Ruh sağlığımızı korumak için yapabileceğimiz beş maddeyi yukarıda belirttim. Ancak bazen kişinin yaşadığı travmatik yaşantılar, olumsuz deneyimler kişiyi psikolojik olarak olumsuz yönde etkilemektedir. Bu durumlar kişinin bakış açısının hatalı gelişmesini ve buna bağlı olarak kişinin ruhsal olarak da zorlanmaları yaşadığını görebilmekteyiz. Bu gibi durumlarda bir uzman desteği almak kişinin farklı bakış açıları geliştirebilmesini, daha objektif yaklaşabilmesini ve kendi ruhsal sağlığını korumasını sağlayacaktır.
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
YAZAR:
Sude Kaplan – Psikolojik Danışman
Geçmiş Dönem Etkin Kampüs Psikoloji&PDR Koordinatörü
