Yeşil Hidrojen - Etkin Kampüs

Yeşil Hidrojen

Bildiğimiz üzere tüm dünyada gelişmeye devam eden sanayi, hızla artan dünya nüfusu ve kalkınma hedefleri ister istemez enerjiye duyulan ihtiyacın artmasına neden olmaktadır. Bu sebeple mevcut enerji kaynakları paylaşılamaz hale gelmekle beraber yenilenebilir enerji kaynaklarına olan talep gün geçtikçe artmaya devam etmektedir. Böylelikle fosil yakıtlarının yerini alması için daha temiz ve yenilebilir enerji olan yeşil hidrojen enerjisi üzerine yapılan çalışmalar artmaktadır.

Yeşil Hidrojen Nedir?

Hidrojen; Doğada diatomik molekül halinde bulunan en önemli soy gazlardan biridir. Aynı zamanda evrenin %75’ini oluşturan ve evrende en çok bulunan elementtir. Hidrojen enerjisi çeşitli renklerle adlandırılmaktadır ve belirtilen her bir renk hidrojenin çeşidini ifade etmektedir. Bunlar; yeşil, mavi, gri ve kahverengi(siyah) hidrojen olarak sıralanabilir. Yeşil hidrojen; elde edilen hidrojen enerjisinin yenilenebilir enerjiden üretildiğini ifade etmektedir. Bu hidrojen enerjisi türü en temiz enerji olarak kabul edilmektedir. Çünkü yakıldığında ortaya sadece ısı ve su açığa çıkmaktadır. Bu yüzden diğer hidrojen kaynaklarına kıyasla çevresel açıdan daha sürdürülebilir bir enerji türüdür.

Yeşil Hidrojen Nasıl Üretilir?

Yeşil Hidrojen, genellikle elektroliz yoluyla elde edilir. Hidrojenin nasıl üretildiği dekarbonizasyona katkısı ile doğrudan ilişkilidir. Elektroliz işlemi suyun elektrik akımıyla hidrojen ve oksijene ayrıştırılmasıdır. Bu ayırma yöntemi, yenilenebilir enerji kaynakları olan güneş, rüzgar, hidroelektrik ve biyokütle gibi kaynaklardan elde edilen elektrik enerjisi kullanılarak yapılmaktadır.

Hidrojen Nereden Elde Edilir?

Hidrojen; yenilenebilir enerji kaynaklarından olan elektroliz, doğalgazdan ve benzinden buhar reformu, kömürden de gazlaştırma yöntemleri ile elde edilebilmektedir. Ancak, doğal gazdan veya petrokimya endüstrisindeki yan ürünlerden elde edilen hidrojen çevresel açıdan sürdürülebilir olmaması nedeniyle yeşil hidrojenin önemini arttırmaktadır.

Yeşil Hidrojen Nasıl Depolanır?

Yeşil hidrojen gazı ve hidrojen gazları yüksek basınçlı tüplerde veya sıvı hidrojen olarak depolanabilir. Sıvı hidrojen, -253 derece sıcaklıkta sıvı halde depolanabilir. Aynı zamanda hacmi gaz haline göre 700 kat daha azdır. Bu yüzden sıvı halde depolamak gaz halde depolamaktan daha kolaydır. Fiziksel olarak ise karbon malzemelerde veya kimyasal olarak çeşitli hidrürler şeklinde de depolanmaktadır. Ek olarak hidrojen hafif kütleli olması nedeniyle taşınma sırasında sorunlar yaşanabileceğinden dolayı üretilen hidrojenin yoğunlaşmış bir forma dönüştürülmesi gerekmektedir.

Hidrojen Enerjisi Türkiye’de Var Mı?

Türkiye’nin birçok bölgesinde (özellikle Karadeniz) hidrojen üretimi için potansiyel kaynaklar bulunmaktadır. Yıllar arasındaki başlangıç ve artışa bakacak olursak Türkiye’de hidrojen alanındaki çalışmalar 1900’lü yılların sonunda başlamış̧ ve 2000’li yıllardan sonra da artış̧ göstermiştir. Buradan da anlaşılacağı gibi Türkiye hidrojen enerjisi teknolojisinde birçok araştırma ve geliştirme faaliyeti yürütmektedir. Türkiye’de yürütülen bazı hidrojen çalışmalarına örnekler verecek olursak; Birleşmiş̧ Milletler Sınai Kalkınma Örgütü (UNIDO) öncülüğünde kurulan ICHET, Türkiye’de hidrojen faaliyetlerine öncülük etmiştir. Enerji ve Tabii kaynaklar Bakanlığı desteği ile 2011 yılında “Bozcaada Hidrojen Adası Projesi” yürütülmüştür. Ayrıca ICHET ile, “Yakıt Pilli Yolcu Taşıma Aracı”, “Yakıt Pilli Hibrit Scooter”, “Yakıt Dolum İstasyonu, “Hidrojen Enerjili Otobüs” gibi projeler de yürütülmüştür.

Geleceğin Yakıtı Yeşil Hidrojen Midir?

Yeşil hidrojen yenilenebilir ve doğa dostu bir enerji türü olduğu için geleceğin yakıtı olarak fosil yakıtların yerini alabilir. Ancak hidrojenin üretilmesi ve taşınması konusunda sıkıntılar yaşadığımızdan dolayı hidrojen enerjisi ne kadar enerjiler arasında önemli bir yere sahip olsa da ticari amaçlı yaygın olarak ne yazık ki kullanılamamaktadır.

Türkiye Yeşil Hidrojen İçin Ne Yapıyor?

Türkiye’nin bu konuda Enerjisa aracılığıyla Balıkesir’in bandırma ilçesinde bulunan bandırma enerji üslerinde, Temmuz 2022’den bu yana işleyen bir pilot yeşil hidrojen tesisimiz bulunmaktadır. Güney Marmara Hidrojen Kıyısı Platformu projeleri Türkiye’nin yapmakta olduğu projeler arasında rahatlıkla örnek gösterilebilir.